Recep İvedik Sosyolojisi 2 : Gözlemler Düşünceler

1.bölüm için buradan lütfen

Hafta başından beri ısrarlı cümleler kuran Tırtıl'ın talebi üzerine Recep İvedik 3'e gitmeye karar vermiştik. Filmi önemsemediğim ve değerli de bulmadığım için izleyeceğimiz sinemanın da önemi yoktu açıkcası... O yüzden şehrin merkezindeki sinemalardan biriydi tercihim. Sinema öncesi denetlemem gereken bir yeri aradan çıkarır, oradan da yakındaki bir sinemaya gideriz fikrindeydim. Tırtıl'ın en bayıldığı işlerden biri ajan modunda yaptığımız bu denetlemelerde bana eşlik etmek. Her çocuk gibi yaş aldıkça hayallerine farklı meslekler konuşlandırdığından, bir dönem Arka Sokaklar dizisi yüzünden komiser olmuşluğu da vardı. Bana eşlik etmek istediği durum da tam hale uygun olduğundan, biraz daha besleyerek komiser figürünü, ajanlık haline getirmiştik işi. Olay yeri incelemelerimizin ardından, onun gözlemlerini de paylaştığımız sohbetlerin keyfine doyum olmadığının altını da, gülümseyerek çizebilirim. Sonuçta, ikna yeteneği güçlü Tırtıl'ın dediği oldu ve gizli denetimimizin ardından biz üçüncü kere el değiştirip adı Oscar Sineması olan mekânın sevdiğimiz salonunda bulduk kendimizi...

Yazının giriş kısmını akıp giden zamana bir not olarak düşüp de filme gelirsem; kesin kanaat getirdim ki Recep İvedik, bir film karakteri olmanın ötesinde bir kimlik artık. Bir topyekünlüğü içermese de saptamam, belli yaş grubundaki gençler için bu gerçeği kabul etmek zorundayız. Ve onlar büyüdükçe kitleye ilave olan yeni yaş gruplarını kattığımızda, serinin Recep İvedik 4, 5, 6, 7 diye devam edeceği de belli olduğuna göre; bu gerçeklik halinin daha da pekişeceğini ve ileriki yıllarda Recep İvedik'in başbakanlıktan cumhurbaşkanlığına kadar her makam için desteklenen ve önerilen bir kimlik olarak ülke gündeminde yer tutacağını söylemek ve bunu öngörmek abartılı bir düşünüş olmaz(!)

Filmi izlerken etraftaki yaş grubuna ve o çocukların filme katılma hallerine bakarak genel tepkileri, gülme halleri ve katılımcı espirilerinden yola çıktığımda; Recep İvedik'in perdede oynayan sanal bir figür değil de salondaki benden bile daha kanlı canlı bir varlık olduğunu hissettim. İşin garibi, ilk filmi Mussano'yla birlikte seyrettikten sonra üzerine Recep İvedik Sosyolojisi diye uzunca bir yazı yazmış ben bile, izlediğimin bir karakter değil de hayatımızın içinde zaten var olan bir insan üzerine yapılmış biyografi olduğu duygusuna kapıldım. Yani Recep İvedik, hayatın içinde var olan, medyadan, oradan buradan bir şekilde tanıdığım kanlı canlı bir şahsiyetin perdede bir aktör tarafından canlandırılmış hali gibi geldi bana. Bu algılama biçimime ve kanıksama halime şaşırdım açıkcası...

İlk filmi izlerken; çok küçük yaşlarda izlediğim, 002 Yavruyla- Katip tiplemesinin bütünüyle yalaklık üzerine kurulu, mizahın kenarından bile geçmeyen komik(!) filmlerini hatırlayarak, Recep İvedik'in de o kategoride bir figür olarak sinemada yer tutacağını düşünmüştüm. Bilemiyorum, belki de bugünkü yaygın iletişim ve bilişim teknolojileri yüzünden, sürekli hayatımızın içinde, dip dibe yaşadığımız ve göz önünde bir karakter olduğu için Recep İvedik; onların ötesinde ve daha başka bir yere oturmuş gibi geldi bana...

Birinci İvedik seferleri sırasında yorum yazdığım sinema sitesinde, iki farklı görüş arasında süren meydan savaşlarının tam ortasında, uzunca bir gözlem yazısı yazmış, savunanları anladığıma da vurgu yapmıştım. Filmi eleştirenlere topyekün ve ellerine geçirdikleri her türden kelime ile saldıran İvedik hayranları durumu kavramış ve bana pek bulaşmamışlardı. Bu filmi izlerken, o durumun aşıldığını ve Recep İvedik'in toplum tarafından artık tam anlamıyla kabul gören olağan bir varlık halini aldığını farkettim. Her alandaki lümpenleşmenin artık eleştirenleri bile bezdirdiğini ve dirençlerin kırıldığını gördüm.

İlk yazımda, Şahan bunu kullanarak aslında daha sağlam senaryolar üzerinden mesajları da olan bir film yaratıp niteliği artırabilir ve gerçek bir sanatçı kimliğine bürünerek düzeyli ve gerçek anlamda bir mizahi figür yaratabilir diyerek bir eleştiri noktası üzerinden göndermede bulunmuş, elindeki malı iyi satan ve ondan para kazanan tüccar kimliğine vurgu yapmıştım. Bu filmde gördüm ki, içine koyduğu durumlarla sadece kendini eleştirenlere cevaplar veren, ucuz göndermeler ve sataşmalar içeren sosyal sorumluluk mesajları(!) vermiş.

Filmde gülüp eğlenmedim mi? Hem güldüm hem düşündüm! Recep İvedik'e bir karakter olarak baktığımda, ön cümlelerde belirttiğim gibi bir figür görüyorum. Ama onu yaratanın sinema sanatı ve sanatın işlevi açısından ortaya koyduklarını görünce, hakikaten üzülüyorum. Çünkü sadece eğlendiren bir film olarak bakamayacağımız kadar yanlış göndermeleri ve etkisi olan bir film bu.

Recep İvedik için 7+ yazıp, 13 yaş altının aileleri yanlarında olmak şartıyla gelebilmelerine izin veren makamı da ayrıca sorgulamak gerekiyor. Benim bakışımdan ve bugünkü gençliğin yaşamı algılama düzeyini göz önüne aldığımızda 16 artının bile üzerine çıkıp 18 + ibaresini koymak gerekiyor bu filme... Sanatın ölçüsü olarak filmlerinin izleyici sayısı ve yaptığı hasılatı gösterge kabul eden sanatçılara ve bunun üzerinden değerlendirme yapan kitlelere de en azından şu farkı hissettirmek gerekiyor: Yahşi Batıya'da gitmek istemişti Tırtıl, ben ısrarla engel olmak istemiştim ve filmde 13+ ibaresi olduğunu söylemiştim. O da aileden bir büyükle gidilebildiği noktasında diretmişti. Bunun üzerine o hafta sonu filmi izlemek üzere AFM ye gelmiş, gişenin yanında yasak yazısını farketmiş, içindeki 'yanında bir büyük olsa bile' cümlesini ona da okutmuştum. Hatta bununla yetinmemiş, gişedeki görevliye 'aile ile de olsa mümkün değil mi' diye sormuştum. O da bunun kesin bir kural olduğunu belirtmişti. O filmin yapımcıları da isteseler benzer bir izni alır ve yelpazeyi geniş tutabilirlerdi. Sanırım onlar biraz daha sanatçıydı ve ufak da olsa bir sanatçının taşıması gereken sorumluluğu taşıyorlardı.

Yani bu film ve seri en azından 16+ olsa, ben de gülüp geçecek ve bunca yazıyı da yazma gereği duymayacaktım.:))