Bu Bir Şehire Yazılmış Mektuptur

Daha ne olsun vurgusu, söz konusu bu küçük ve şirin şehir olunca bir yeterlilik, bir doyum ifadesi olarak anlam bulamıyor. Onun bir arzusu var; tamam noktasına getirene kadar sizi, bırakmamak. Dönüşe başladığınız anda özlediğiniz, tez zamanda dönmek arzusu ile yeni planlar yaptığınız bir duyguyu yanınıza ekleyerek uğurluyor sizi. Çok misafirperver ve asla sizi boş bırakmıyor. Zorlayıcı, göze sokulası bir kibarlıkla değil, aksine görmüş geçirmiş bir edanın yumuşak, gerektiğinde müdahil ama çoğu zaman sizi kendi halinize bırakan ve uzaktan uzağa, size sezdirmeden ama sıkıştığınız anda yanınızda biten ve yolu gösterip çekilen bir olmuşluğu var. Şu an onun şefkatine sığınmış, utangaç bir edayla yazıyorum bu satırları. Hayatımızın en özel izler bırakan iki gününü orada yaşadık oysa. Eğer başladığım gibi sürdürebilseydim onu anlatmayı, çok eminim ki küçüklüğün aksi büyüklükte ve sayıda, kısacası  bir şehiri anlatmak konusunda rekor yazı dökerdim ortaya. İhmal ettim. Ama aradan onca zaman geçmesine rağmen sıcağını hissediyorum. Belki bilgisi eksik ama duygusu tazecik bir yazı olacak. Yazmazsam, benim ve ennn sevdiğim kadının, ona dair duygularına ve her saniyesinde zıp zıp zıplanan bir yaşanmışlığa ihanet olur. Bu biraz duygusal bir yazı, bir şehiri tanıtma yazısından öte bir mektup; yüzüne bakamadığım için ona hitaben değilmiş bir üslupla yazılmış ve görebileceği bir taşın altına, akıp giden zamana bırakılmış bir mektup.

Diye başlamışım ve orada kalmışım. Çok yoğun bir iş döneminde iki günlük bir nefes planıydı. Bir gece ve iki gün! Nasıl dolu dolu ve şaşırtıcı... Sanki yüz yıldır oradaymış gibi samimi, öte yandan da şimdiki zamandan geri dönülmüş gibi bir lezzetti. Oysa aşağı bırakacağım linkle gidilecek yazıda anlaşılacak ki yabancımız değildi. Şaşırtıcı bir duyguydu. İlk kez tanışıyormuş gibi. Sımsıcak ve sıfır kilometrede bir Aşk.

Ne lezzetlerine doyabildik. Ne zamana...

Ne müzelerine, ne sokak aralarında geri sardığımız kaç katmanlı zamanlarına...

Evlerine, camilerine, türbe ve ibadete koşan siyah çarşaflı kadınlarına, ne de ince işlemeli ahşap konak kapılarına...

Her sokakta bir başka zaman çıktı önümüze. Her müzeye çevrilmiş konağa ya da camiye girdiğimizde sanki bir zaman sıçramasıyla uçuverdik gülsuyu kokan günlere.

Terk edilmiş konakların önünde kaldık, alacakaranlıkta ve buzlar içinde vardık, balık gözü mercekle fotoğrafladık perili köşklerini.

Ürpertici ama dost öyküler yazdık, Cumhuriyet kokan binalarında.

Saat kulesine çıkarken çok güldük kendimize. Buz tutmuş merdivenlerden  sakınımlı adımlarla  korkuluklarına tutuna tutuna çıktık. Sonra bu manzaraya bu emek değer dedik, bir kaç saat önce onunla olduğumuz karşı tepedeki kaleye kuş uçurduk.

Dibindeki kafeye bayıldık; kahvelerimizin yanına manzara kattık.

İnişi arkasındaki yoldan yaptık ve şaşırdık; sanki bir başka mevsimdeyiz sandık.

Tıpış tıpış iniyorduk bahar gelmiş sokaktan ki; işte budurun önünde çakıldık. Muhteşem -perili- evle duvar yazısının arasında kaldık.

Evet şapka? Şapkalar!

Orası bir müze. Daha doğrusu müzeler cennetindeki bir müze. Şehir merkezinin uzağında ama yürümek çok keyifli. Vedat Tek. Bir mimar. Muhteşem bir kompleks. Vedat Tek Kültür Merkezi. Silah, Şapka, Dantel, Bebekler ve Oyuncak-lar.  Son derece güzel düzenlenmiş bir alan ve muhteşem bir bina ve alana dağıtılımış müzeler.

Hepsi özel!

Saatler yetmedi dersem anlayın. Ahh bir de buraya şehrin ortasından yürüyerek gelmenin keyfi; yol üstünde rastlanan, insana buralara kadar mı geliyormuş diye düşündürten, önce gemileri akla getiren sonra o oyukların ev olduğunu hissettiren kayalar. Her adımda bir sürpriz. Çağlar arasında yolculuk. Açık havada müze bir şehir.

Kentle bütün geçmişim sıfırlanmış ve sanki herşey sıfırdan bugün. Yeniden tanışıyoruz.

Şaşırtıcı?

Bütün o müzeler, sergi salonları; bu muhteşem, çoookkkk keyifli alanın içinde. Kimlerin şapkaları yok ki müzede. Göz nuru danteller bir ışık yakıyor. Kalbim çarpıyor. Annemin iğne oyaları geliyor aklıma. "Bu müze onları hakediyor," diyor içsesim. Coşuyorum. Fikrimi Enn Sevdiğim Kadın'a açıyorum ve eve döner dönmez ilk iş kardeşlerimle paylaşıyorum.

Sonra dediğimle kalıyorum.

Unutmuyorum.

Aramıza başka seyahatler ve sonra da pandemi giriyor.

Şöyle bir hayal kuruyorum ve sırf bu yüzden bugün dördüncü aşı randevumu alıyorum.

21 Ocak 2017'nin seneyi devriyesinde...

Bir kez daha...

Evet bir kez daha ve yine bir gezgin olarak, hiç görmediğimiz bir şehir tadıyla orada olmak

Ondan özür dilemek ona sarılmak, sokaklarında nefes almak ve geçmişinde kaybolmak.


Sonra günün içine dağıtmak lezzetlerini. Aynı konakta, aynı odada kalmak ve dede ile babannenin  sedirinin üzerinden bakmak gecenin ışıklarına...

İstiyorum...

On yazılık duygu yaratan ama iki yazıda kaldığım ve devamını sıcakken getirmeyişime üzüldüğüm, bize en çok fotoğraf çektiren şehire yaklaşık beş yıl önce yazılmış ve devamı getirilmemiş iki yazı tam da şurada.

Kastamonu Pastırması İle Şahane Bir Lezzet Seyahati

Öncesi 

Eski ve yol üzerindeki kısmen yıkık konağın üst odasının tavan aralığından görülen ayın, soğuğun yarattığı pusla birlikte vampir filmlerindeki türden bir ürperti yarattığı saati epey geçmişken konaktan çıkıyoruz. Güneş en şefkatli hali ile anne örtmesi gibi usulca sarmalıyor Kastamonu'yu. Kale göz hizamızda. Zaten hangi noktasına gitseniz Kastamonu'nun, kale ile  aranızdaki ilişki sonlanmıyor.

Kale konusunda genel tavsiye  bir araçla dibine kadar gitme doğrultusunda. Bunda haklılık payı var. Bilinen ve tariflenen yolu kullanırsanız, özellikle kış şartlarında yokuşunu yürüyerek çıkmak gerçekten zor. İnerkenki halimizden biliyoruz. Lâkin şunu da biliyoruz ki sürüden ayrılıp da bilinen yolları kullanmadığımızda olağanüstü sürprizler bizi bekliyor.

Ama önce hayalini kurduğumuz ve planladığımız üzere sabah kahvaltısında yerel lezzetlerin önde gelenlerinden etli ekmeği tatmamız gerek. Açıkçası, değişik Kastamonu gelişlerinde tadına bakmışız. Bizde bıraktığı tat hiçbir zaman derin olmamış. Önceki hallerimizin gözünde bir tür gözleme kendisi. Ama bu kez şehirle ahbaplık kurmak için buradayız.

Kambur Köprüyü bir kez daha geçiyoruz. Nasrullah Camii Külliyesine geçtiğimiz bu köprü, aslında yapıldığı dönemde külliyenin bir parçası imiş. Konağımızın konumu itibariyle sıklıkla kullanmamız gerekeceğini henüz bilmiyoruz. Sağımız solumuz bedestanlar ve hanlarla dolu. Hedefimizde, bilinen en meşhur pastırmacı var. Milor'dan geçer not almış üstelik. Tabakoğlu. Gerçi Milor tarafından popüler hale getirildikten sonra aynı lezzette olduğu ve aynı işlemle, güneşte kurutularak üretildiği, konusunda şüphelerimiz var. Dedikodu yapıyoruz. Başka bir yer mi bakınsak acaba? Arıyoruz.

Sağımız solumuz pastırmacı. Aaaaa Bülbüloğlu'nun satış mağazasası da burada! Bu güzel, çekme helvalar buradan. Üretim noktasına gitmeye gerek yok. Ve Tabakoğlu göründü. Eğer tanıtım sonrasında turistlerin mutlak uğrak yeri olan bu mekanlar bozulduysa hepsi bozulmuştur. Ortak kanımız bu. O halde en güvenilir olana girelim. Doğramacı genç abi makineden hızlı, dükkanın bi köşesinde şahane bir şov sergiliyor. Helal olsun. Yakışıyor. Yeminle derim ki makine bu hızda kesemiyor pastırmayı. Bi de bu kadar ince. Bu arada bu mekanda kesim için makine kullanılmıyor.

Döndükten sonra  bi akşam rakı gecesi için ayırdığımız pastırmalardan biri ile gölge oyunu bile yaptık, bu yazı için. Aha bu kadar ince işte. Bi de dağılıp gidiyor ağızda... Sıradan pastırma bi şekilde yapışır ya ağzımızın orasına burasına damağımıza, bunlarda kesinlikle o yok. Muhteşem bir tat bırakarak eriyip gidiyor ağızda. Rakınız İzmir'in mavisi olsun ama. Vallahi çok yakışıyor.

"Günaydın, hayırlı işler. Bize iki kişilik pastırmalı ekmek içi için pastırma verir misiniz?" Bunu söyleyin, çünkü pastırmalı ekmek için hazırlanan pastırma çemensiz. Sonuçta gün boyu yürüyüp enerji harcayacaksınız değil mi! Ufak bi açıklama yapmam gerekirse pastırmalı ekmek, etli ekmeğin pastırma ile yapılanı. Abi nereden geldiğimizi sordu. Samsun deyince, "Siz pazar günleri pide yersiniz biz de bunu." deyiverdi. Sohbet güzeldi. Pazar günü açıklar ve asıl alışveriş o güne. Taşköprü sarımsakları da göz kırpıyor bu arada. İçimizi alıp, onların da önermesi ile ama zaten tercihimiz olan hemen yandaki Kaya Restoran'a geçiyoruz.

İlgi süper. Saat erken ve lokanta henüz boş. "Sizi üst kata alalım, ora daha sıcak." Ocağın başı da güzeldi ama! Pişen etli ekmekleri izlerken dibindeki bir masada yemek ve fırının kokusunu hissetmek daha keyifli olabilirdi.

Üst kata çıkınca ise bayılmaca. Kadim bir çarşıya ve kadim binalara üsten bakış. Bir zaman yolculuğu. Muhteşem. Çok uzatıyorum farkındayım. Oysa üç yazıda hallederim demişim Kastamonu'yu. Halt etmişim. Pastırmadan çıkacağım bile meçhul şu yazıda. Artçıları müthiş bir şehir. Derinliği olan bi şarap gibi. Bitimi muhteşem. İz bırakıyor.

Fırın kısmına bıraktığımız pastırmalar soğan ve baharatlarla karıştırılıyor, sadece hamur ve çaylar müessesenin.* Elbette malzemeleri kendileri de koyuyor etli ekmek yapan mekanlar ama bu yol daha keyifli. Pastırmalı ekmekler geldi. Muhteşemler. Seyretmelik. Tüm zamanlarda yediğimiz etli ekmeklerden daha tok ve daha çıtır ve  klasik gözleme hissiyatından uzak bi hamur. Pide ile gözleme arası bişey bu. Şahane. Adamlar yapmış abi! Bunda pastırmalı olmasının da rolü olduğunu kabul ediyoruz elbet. Çıtırlığa katkı. Uzun bir seyir. Üzerine hayranlık yorumları... Fotoğraflama ve yıllar yıllar öncesine ışınlanmış bir atmosferde ilk lokma ile kendinden geçip gitme. İşte bu. Şehrin en iz bırakan ve bu, bu şehre özgü dedirten bir lezzet. Unutulmaz bir çıtırlık. Muhteşem bi uyum; pastırmalar ile hamur ve üzerlerine sinmiş odun kokusu arasında. Usta işi bir sonuç.  Sıcak çay ve olağanüstü manzara eşliğinde kadim zamanlara gitmek ve güne başlamak adına şahane bir lezzet seyahati. Daha ne olsun.

*İki kişilik etli ekmek için pastırma 20 TL. çay, hamur, soğan, baharatlar ve pişirme 15TL.

Kale yolu yokuştur ama sürprizlere de açıktır ile devam edecek inşallah:))

Kastamonu'da İki Gün Bir Gece

Kadıoğlu Konağı

Beş saat sürüyor dedi bankonun arkasındaki adam, biletleri alırken. Bu da sabahın beşinde orada olmak demekti. Anlamsız saat uygulaması yüzünden yedide bile aydınlanmazken hava -sabahın beşinde ve üstelik kış şartlarında- hayat işlemeye başlayana kadar nasıl vakit geçerdi ki küçük bir şehirde?

Sabahın beşi bile olmamışken oradaydık. Bir B planımız olmasa da çözüm üretmekte de üzerimize  yoktu. Biraz garajlarda vakit geçirir, saat 7-8 gibi de merkeze geçeriz diye planlamıştık aslında. Olmadı bir mekânda oturur, sıcak bir şeyler içer, check-in saatimizde sırt çantalarımızı konaklayacağımız yere bırakır, sonrasında da kaç kilometre yürüyüp kaç kat çıkacağımızı bilmeden yollara düşeriz demiştik.

Garajlardan bindiğimiz halk otobüsünden Kambur Köprü'de indik.* O kadar erkendi ki vakit oturacak bir mekân bulamadık. Burası yeme içme dahil müzeler ve benzeri pek çok alan için merkez bir nokta. Hava sert, köprünün altından akan sular buz tutmuş. Termal içlik almadığıma pişman oldum o an. Sonrasında ise umursamadım. Bildiğim, çok kere gittiğim, bu gidişlerin günübirlik, varış noktasının da çoğunlukla sanayi sitesi olduğu günlerden sonra, ama ilk kez bir gezgin gibi ve ilk kez arabasız ulaştığım yepyeni bir şehirdi benim için artık Kastamonu. Onu yeniden, hiç bakmadığım bir biçimde görmek ve tanımaktı fikrim. Ruhuna dokunmak, onunla ahbap olmak istiyordum bu kez.

Gelmeden, saat 8-9 arası için erken giriş talep etmiştik aslında Kadıoğlu Konağı'ndan. Teklifi kabul etmişler ama garanti verememişlerdi. Şimdi, henüz köpekler ulumalarını bitirmemişken, eski ve yol üzerindeki kısmen yıkık bir  konağın üst odasının tavan aralığından görülen ayın, soğuğun yarattığı pusla birlikte vampir filmlerindeki türden bir ürperti yarattığı saatte kapıdaydık. Dışarıda açık bir mekân bulsak oyalanacaktık, altını çizdiğim üzere. Hakkımız değildi çünkü. Biraz da mecburiyetten şansımızı denedik. Önce kapıyı açmaya çalıştık, sonra zile bastık... Tık yok. Bir mekân buluruz diye tekrar çarşı içine dönmeye niyetlenmiştik ki o ara bahçenin içindeki cam mekânda bir karaltı gördüm. Sabah kahvaltısına hazırlık için bahçenin içindeki bu hoş mekânı ısıtmak adına orada bulunduğunu sonradan öğrendiğimiz Mustafa Bey, bahçe duvarından sağa sola bakınan bizi fark etti.

Bize ayrılan oda doğal olarak o saatte dolu idi. Israrcı da değildik üstelik, ama güleryüzle çırpındı, emek verdi, çabaladı ve odamızın henüz boşalmadığını, istersek bizi daha küçük olduğunu söylediği bir odaya alabileceğini, biraz da çekinerek beyan etti. Bizse farkındaydık ki erken giriş talebimiz 8-9 arasıydı, ve garanti edilmemişti bize. Hakkımız olmayan bir konuda kendilerini de zorda bırakmamak adına ısrarla gerek olmadığı noktasında direndik.. Salmadı, inisiyatif aldı ve eğer kabul edersek o odayı verebileceğini söyledi.

Canımıza minnetti, üstelik girdiğimizde gördük ki oda küçük falan da değildi. Dinlendik. Konağa ve odaya bayıldık. Hayatın kıpırdadığı saatler gelince de Kastamonu'nun ve de lezzetlerinin tadını çıkarmak üzere odadan çıktık. Konaktan çıkmak üzereyken bu kez resepsiyonda Canan Hanım vardı, aynı zamanda damla sakızı dokunuşlu, yumurta kokusunun öne çıkmadığı, arasına yöresel ekşi elma reçeli koyarak yiyeceğiniz ve de bayılacağınız enfes pankeklerin mucidi. Güler yüzlüydü, inceydi, her şeyden önce tüm bu davranışlar içtenlikli ve samimiydi. Dönüşümüze, bize rezerve edilmiş gerçek odamızı hazırlatacağını söyledi. İstemedik. Biraz yük olacağımız düşüncesi ama temelde büyük bir nezaketle sabah bize açılmış odadan da şikayetimiz olmadığı için... O içtenlikle bir misafir ağırlar gibi ısrar etti. Dönüşte o odadaydık.

Çağın olanaklarının da içinde olduğu, uzun yaşanmışlıkların izleri her köşesine sinmiş, temel dokusunu yitirmemiş, arada bir bastığınız tahtanın gıcırtısında eskiye döndüğünüz, işletmecilik anlayışı muhteşem, temiz, tüm çalışanların sizi mutlu etmek için ellerinden geleni artlarına koymadığı... aklınızın, çoğu yiyecekte kalacağı yerel tatları da içinde barındıran çok zengin kahvaltısı olan, konumuyla tüm tarihi alanlara yakın ama aynı zamanda da ana cadde gürültüsünden uzak şahane bir konak burası.

Odamızın hikâyesi de manzarası da güzeldi ayrıca. Konaktan ayrılmadan önce sahipleri çift ile yaptığımız keyifli sohbet sırasında odamızın konağın oturma odası olduğunu, babaannenin sedirde oturup gün boyu dışarıyı seyrettiğini, dedeninse köşede oturup, kahvesini içerken televizyon izlediğini öğrendik.

Kastamonu katmanlı bir tarihi satır satır önünüze akıtan muhteşem bir şehir zaten, yüzelli yıllık, 14 odalı Kadıoğlu Konağı da bugünden kopup geçmişin izleri ile dolu bu şehirde, güncel hayatın tüm kirliliklerinden uzaklaşacağınız bir geçmiş yolculuğunun tamamlayıcısı olarak doğru bir seçim.

Eğer düşerse yolunuz Kastamonu'ya Kadıoğlu Konağı'nda kalın. Bir konakta olduğunuzu da unutmayın ama! Bir süreliğine kendinizi çağın olanaklarından uzak tutun. Bir volüm kısın sesleri. Sadece konakta dolaşan kadim yaşanmışlıklara kulak verin. Duvarlar ses geçiriyor diye şikayetçi olmayın, sessizliğe katkı yapın. Unutmayın, burası güzel ama çok güzel elden geçirilmiş, özü kaybolmamış korunmuş, huzurlu ve kadim bir konak. Onu bugünün sözleri ile asla yargılamayın. Rahat yataklarının ve lezzetlerinin tadını çıkarın.

*Garajlardan şehire yine garajların içinden kalkan yeşil renkli halk otobüsleri ile kişi başı 2TL'ye kolayca ulaşmak mümkün.

Kastamonu pastırması ile şahane bir lezzet seyahati için buradan lütfen