Şehrin Fısıltısı

Öncesi

Ertesine dönmüş gün, mavi gecenin tatlı soğuğunda yürümek, günün bıraktığı paha biçilmez izler, gecenin renk ahenk fısıltıları ve mutlanmış insan hallerimizle giriyoruz otelimizin narince okşayan sıcaklığına... Sanki hep burada yaşamışız gibi kuvvetli, güvenilir bir ilişki onunla bizimki. Çıkıyoruz balkona... Tonlarından daha açığına biraz daha vakti var, skalası geniş mavinin...

Fazla değil ama derin bir uyku benimki... Uyandığımda saatlerce uyumuşum sandığım, rüyalarımın tadına bayıldığım ve onlar yüzünden uzun sandığım ama saate bakınca uyandığım ve sevdiğim, derin uykularım. Ömrü uzatan, ömürden ayrı zamanları kısaltan, tok, aydınlık, güzel ve dolgun ama kısa uykular...  Ya sarıldığım eşsiz sıcaklık.

Dışarıdan odaya dolan jeneratörün ahenkli, Ali Farka Toure ile aşık atacak ve aynı ritimde süre giden basları, ve ayrıca onunla ilişki halindeki martıların bir karmaşa ahengiyle ve gülümseten bir acelecilik bürünmüş, afacan soloları... Bir sevinç anını müjdeliyorlar. Bir davet de bu aynı zamanda! Beni balkona çağırıyorlar...

Gün henüz mavi. Sabahın erkeni. Şehir uykuda. Ninni tadında ve susmayan jeneratörü ve şehrin şefkatli soğuğunun eşsiz şarkılarını dinliyorum.

Dönüyorum odanın sıcaklığına, alıyorum elime kitabımı, uzatıyorum bacaklarımı rahat yatağa... Saraybosna Marlborosu. Muhteşem bir savaş romanı! Aslında bir öykü kitabı; ama küçük insanların büyük öyküleriyle örülmüş, hiç canınızı yakmadan bir savaşın dramını, ne olduğunu cilt cilt kitaptan daha detaylı ama hayata dair hikâyelerle ve karakterle anlatırken gülümsetebilen...  Fena halde o coğrafyada olma isteği yaratan, savaşın soğukluğunu insanın sıcaklığı ile bütünleyen, üzerine bir yazıyı ayrıca hak eden enfes bir kitap. Ve henüz minik bir öğrenciyken arkadaşlarla gittiğimiz, şimdi yerinde yeller esen sinemada izlediğim filme adını veren, sonraki yıllarda pek çok romanda önüme çıkan izi daim bir direnişin öyküsü, Neretva Köprüsü... bir kez daha! Sabahın bu hoşluklarına ilaveten, kulakları ayağa diken, hayran hayran dinleten ulvi ses tüm fısıltıları öteleyen bir kutsiyetle odayı dolduruyor.

Muhteşem bir okuyuş, ve muhteşem de bir müziği olan bu ses doğrudan ruhuma akıyor. Her şeyi terk edip onunla baş başa kalıyorum. Bu muhteşem okuyuşun temiz ruhlu karakterini resmediyorum. Haluk Bilginer'in oynadığı Polis* filmindeki ânı da aşan bir hayranlıkla dinliyorum genç olduğunu düşündüğüm bu aydınlık yüzü. O biter bitmez de güne katılmaya hazırlanan esnafın fısıltıları düşüyor sabaha...  jeneratörse aynı ahenkle devam ediyor. Balığa çıkan ya da balıktan dönen küçük teknenin patpatları başlıyor o ara... Atıyorum kendimi balkona. Martılara balık festivaliyse tümünü tıka basa doyurma gayreti ile aralıksız devam ediyor.

Mendireğe park etmiş teknede şenlik var. Bereket var. Ve ganimetin kardeşçe paylaşımı... Denizden güzel ve Allah bereket versin bir nafaka ile dönmüş tekne; ambarları dolu. Meleklerin payına ise meleklerin hücumu... Gülümseten bir şefkatle izliyorum. Bu şehir gerçekten çok güzel be! Martıları çok mutlu... Emeklerini meleklerle paylaşanlar da... Peki jeneratörün hiç düşmeyen, Ali Farka Toure ile aşık atan ritmine ne demeli?! Peki tüm bu güzellikleri uyumlu kılıp güzel bir ahenkle sunan sabaha... ve tüm güzellikleri daha da parlatan, kokulu kılan ve geceden kalmış yağmura... Ne demeli?!!

Enn sevdiğim kadın balkonda. Otelde kahvaltı istememiştik ki bir planımız var. Gün öğlene yaklaşıyor. Şehir pazar uykusunda. Huzurlu bir sessizlik... Sırt çantamı toparlıyorum. Küçüğüne de yağmurluğumu, kitabımı ve fotoğraf makinesini atıyorum. Enn sevdiğim kadının toparlanma süresini de balkonda değerlendiriyorum. Teknedeki brunch tüm hızı ile devam ediyor... Büyük teknedeki jeneratör aynı ritimle güne müzik yapmaya devam ediyor... Hava gri. Fakat bu da bir tatil günü sessizliğine yakışıyor.

Çıkıyoruz odadan, kat görevlisine "Günaydın" ve "kolay gelsin," diyor, asansöre biniyor, resepsiyondaki sahibesi hanımefendiye anahtarı bırakıyor, biraz sohbet ediyor, bazılarının şikayetçi olacağı, çok müşkülpesent olmayınca göze görünmeyen banyodaki yenilenme ihtiyacına rağmen, bizim senaryomuza çok da uygun ve onu güzel ve anlamlı kılan, bizi de memnun eden, çok da sevdiğimiz Mola Otel'den teşekkür ederek, ayrılıyoruz. Çantalarımızı, otoparkta tatlı tatlı uyuyan, illaki mavi, enn sevdiğim kadının pek şeker ve çekik gözlü kuşuna bırakıp, bir süre caddede yürüyüp, kıyıya geçiyoruz.

Elbette ki CHILLIN PUB'ın önünde kalıyoruz. Bir fotoğrafı olmalı! Öbür köşedeki Liman Başkanlığına zaten bayılıyoruz ki üzerine dün akşam rakı masasında, yaşamın doruğunda ve denizin üzerindeyken ne hikâyeler yazdık. Kıskandık! Ama küçük şehirlerin küçük tren garlarındaki yaşamları da ihmal etmedik. Kendimizi liman başkanı ve gar müdürünün çocukları sandık... Ve hatta az önce Saray'ın ve Barınak'ın önünden geçerken hemen köşedeki mekânı da aklımızın bir köşesine yazdık.

Kalenin içinde bulunduğu park, şehrin ölçeği ile uyumlu ve sevimli binası ile Şehir Kulübü ân itibari ile sessiz olsalar da muhtemelen açan havayla birlikte dolacak buralar. Kalenin burcundaki masadan günün batımını izlemeyi ihmal etmemek gerek. Eşi az bulunur bir güzelliktir ve soğuk biranın ya da demli bir çayın arşa erdiği anlardan biridir; demir korkuluklarının ardında yaşanan zaman!

İskele sabah mahmurluğunda, Zeki Müren Parkı ıslak ve boş, bir kaç genç kız ve erkek ki muhtemelen öğrenci, şakalar yaparak dolaşıyorlar. Martılar sadece kendilerine kalmış iskelenin tadını çıkarıyorlar. Dünden beri kafayı taktığım, önce lüks bir yolcu gemisi sandığım ama en sevdiğim kadın sayesinde yük gemisi olduğunu anladığım gemi açıkta ve günün grisine saklanmış. Kütüphaneye yaklaşmışken kenardaki dürbünü görüyoruz. Atıyoruz bir lirayı. Gemide işler yolunda... Neredeyse de Samsun görünecek.

Bir zamanlar gözdemiz olan Teyze'nin Yeri'nden geçiyoruz. Fazla büyümek, işi fazla büyütmek, biraz da fabrikasyona çevirmek güzel mi acaba? Şu köşedeki, eskiden  Sinop evlerinin bulunduğu, Karakum'un Karakum olduğu ama bu boyutta otellerle, eşsiz güzergahın da sitelerle dolmadığı yıllarda ona doğru giderken keskin bir virajı aldığımız ve ardına bayıldığımız noktadaki  apartmanın altında günün batışına bakan, ruhları dürten saatlerine de pek yakışan bir pub var; üst kat balkonu yıllardır aklımı çelip duruyor. Ama ne demişlerdi filmde, "Bekler her şarap belli bir anı!"

O virajın hemen dibindeki ara sokağa kıvrılıyoruz ve yeni mantıcımızın bir kaç basamaklı merdivenini çıkıyoruz. Melahatın Mutfağı'ndayız. Giriş katı bozularak oluşturulmuş, diye düşünüyorum. Mutfak arka tarafta ve bir koridordan geçiliyor. Samimi, sıcak ve sevimli buluyorum mekânı. Üstelik cam önündeki masadan deniz görülebiliyor. Bir beyefendi geliyor.

"Bir Sinop Mantısı ama yarım porsiyon olsun lütfen."

"Benimki bir porsiyon ve karışık olsun lütfen." 

"İki kola, biri şekersiz lütfen."

Geliyor eve gelmiş misafir titizliğinde hazırlanmış tabak ve bol porsiyonlu mantılar. Görüntü fazlası ile ipucu veriyor: Misss gibi tereyağı kokusu, ev hanımı bonkörlüğündeki miktarı ve özellikle bizim damak zevkimize yakınlığı ile pişme düzeyi... Mesela bir kaç hafta önce yoldaki tabelasıyla aklımızı çelen, Gümenez'deki  pek hoş mekânda yediğimiz mantı bir ân ravioli etkisi yapmıştı bende... bizim mantıya göre bir tık diri olduğunu düşündürtmüştü. Üstelik tam bir Sinop mantısı  olsun diye karışık istememiştim ve üzerindeki yoğun ceviz belki de o dirilik hissini veriyordu. Bu mantı ise tam benlik ki tabağımın yoğurtlu kısmını sonraya bırakıyorum. Ama kesin olan bir şey var; daha iyisi ortaya çıkana kadar, bizce Sinop'da mantı Melahatın Mutfağı'nda yenir.

Bitirince cevizli kısmını biraz nane, biraz sumak eklediğim yoğurtlu tarafına geçiyorum. Hımmmm... muhteşem. Pişme kıvamı mükemmel, akışkan kıvamıyla üzerine eklenmiş yoğurdu lezzetli; tereyağı ve eklediğim baharatlarla ortaya çıkansa kocaman bir mutluluk. Gönlübol porsiyon nefes kesiyor. Allahtan yapılmamış bir kahvaltı var ve bunu iki öğün bir arada kabul edersek, masaya düşmemem normal.

Çay içeriz elbette. Islak bir hava. Sert olmayan bir soğuk. Sıcak bir mekân ve aradan görülen şahane bir deniz. Bir pazar günü sakinliğinde, ev sıcaklığındayız.

Ödemeyi yapıp mutfağa geçiyoruz.

"Teşekkür ederiz, çok güzeldi, ellerinize sağlık."

Virajın öte yanına niye dönmedik ki?! Bir ân yok olmuş evleri düşünerek, acaba içerilere dalsak rastlar mıyız, isteği oluşuyor bende. Muhtemelen biraz önce sahilden gelirken sokak arasından gördüğüm, şehircilikle hiç alakası olmayan ve orada ne alaka dediğim dev hastane binası nedeniyle komuta merkezimdeki kurmaylar, seveceksen eksik sev diyerek sahile atıyorlar beni. Ah bizim bu inşaat... inşaat... inşaat aşkımız. Oysa bir çok şehrimiz gibi bir tane Sinop'umuz var. Bir ta-ne!

Dün aslında, yazarımızın kitapları var mı Sinop'da diye kitapçı ararken özellikle giriş kapısı muhteşem Pervane Medresesine de uğramıştık ve hemen girişin sağındaki bir mekân dikkatimizi çekmişti, hoş bir yeme içme noktası ve belki de bir sabah kahvaltısı için akılda bulunmalı, Sinop Sofrası. Ve aynı mıntıkada, medresenin hemen karşısındaki Alaaddin Cami: hem hacmiyle hem de düzeni ile bayıldığım bir yerdir ki altını çizmeliyim. Türk kahvesi derseniz de bu muhteşem medresenin içindeki Kahveci Baba mutlak. Bir zaman yolculuğudur ki canlı müziğe denk gelirseniz çok âlâ olur.

Kahve demişken... kahvemiz geliyor! Gün usuldan usuldan açıyor. Aşıklar Caddesinin palmiyelerinin altından yürüyoruz. En bayılınası, sadeliği ve hoş mimarisi ile şehre yakışır, devlet burada hissi yaşatmayan, halka bütünleşmiş vali konaklarından biri yol üstünde. Asıl sahiplerinden sonraki hali geçmişi ile tezat ve yıkılmış Melia Kasım'ın yeri ne ola ki?! diye düşünürken bir süre önce yenilenen 117'nin kapısından içeri giriyoruz. Mekân pazar sabahı ve henüz yeni uyanan bir şehir sakinliğinde. Bir biz varız. Bir de bizi görünce kenara çekilen Abbas. Eski haliyle şimdisi arasında dağlar kadar fark olan ama her daim şehrin simgelerinden birindeyiz. Neden 117'yi de anlatmıştım enn sevdiğim kadına. Genç bir çocuk var, bir kaç basamakla çıkılan ve çok hoş düzenlenmiş, mutfak- bar kısmında. Abbas an itibari ile enn sevdiğim kadının kucağında... Hooop oradan benim kucağıma. Erkek erkeğe bir muhabbet gerek anladığım ona. Gözleri denizde... uzaklardan bir hasrete bakar gibi. Yüzünde düşünce. Bense çocukluk yıllarımı anımsatan dekorasyona ve renklere hasta! Çok beğeniyorum, bunun altını tekrar tekrar çiziyorum.

"İki filtre kahve lütfen."

Kaptanı otelin hoş teknesi 117 ile ilgileniyor. Hemen kıyıdaki otele ait şirin masalı ve banklı mini bölüm yazın gelmesini bekliyor. Tam da bu arada kahvelerimiz geliyor. Abbas yolcu!

Neden 117?!

Evvel zaman önce ama çok evvel zaman önce, henüz cep telefonları hayallerde bile yokken, belki de şehrimize TRT televizyonu yeni gelmişken numaralar; Ankara, İstanbul, İzmir gibi şehirlerde beş, bizimki gibi şehirlerde dört rakamlıyken, taşrada, küçük kentlerde manyetolu telefonlar ve üç rakamlı numaralar kullanılırdı. Yazlık niyetine yaptırıp da burayı çok sevdik, şehre dönmeyelim deyip, kaldığımız evdeki telefon da şehre 10 kilometre mesafede olmamıza rağmen üç rakamlıydı. Sonraları, teknoloji geliştikçe, beş olanlar altı, yedi, üç olanlar dörde ulaştı. Şimdi ise malum! Kısacası bu otelin 117 olan adı, telefon numarasıydı. Bana inanmazsanız şu anki  telefonunun son üç rakamını bakın!

Fincanlara bayılıyorum. Mavisinin üzerindeki minicik yaldızlar, yıllar yıllar önceki kira evden ana cadde üzerindeki kendi dairemize gelen sehpaları hatırlatıyor. Duvarlara vurulmuş turkuaza yakın maviyse kıskandırmaya devam ediyor. Masa ve sandalyelere çoktan bayılmışım. Otelin eski halini de bilen biri olarak ki geçmişe sadakat duyan ben, bu otelin yenilenmesini çok ama çok başarılı buluyorum. Konumu zaten muhteşem; ama denize bakan odalar bir başka elbette. Bir sonrakinde burada mı kalsak acaba?! Ne dersin;)

Kaç saattir buradayız bilmiyorum. Bildiğim bir şey var ki yaşadığımız her dakika ve baktığımız manzara film karelik. Bu süre içinde sadece üç kadın arkadaş geldiler ve Türk  kahvesi içiyorlar. Ödememizi yapıp, baristamıza teşekkür edip, elbette Abbas'la vedalaşıp, çıkıyoruz deniz kokusuna... Uğramam-ız gereken bir nokta daha var. Onsuz olmaz. Gerçi kafam karışık. Öncelikli bir isteğim var ama biraz hava, biraz da mevsim etkileri kafa karıştırıyor. Gerçi pek takmam da bu aralar ne yazık ki eklerle de aram iyi. Değişik değişik mekânlarda ekler yiyor, tercihim limonata olmasına rağmen bazıları mevsim nedeniyle menülerinden çıkardıkları için çayla yetiniyorum. Ara sokakların, yat, tekne, kotra ve bilumum deniz araçlarının küçük kopyalarını yapan mekânların, balık tezgahlarının arasından pastanelerin hasına doğru yürüyoruz. Önüne varıyoruz ki bayılınası yan sokakta kazı alanı tabelası! Gitmek mecbur gibi, iki güzel evle kalenin bu yandaki duvarları da çağırıyor. Kazı alanındaysa küçük bir su gölünden başka bir şey yok. Karşısındaki evin kapı önü çiçekleri muhteşem. Pastane biraz daha bekleyebilir...

Ve ne yiyeceğime karar verememiş biçimde giriyorum içeriye... Mantı önümü kesmiş gibi... Kararsız karasız bakınıyorum, dondurma dolabı ıssız duruyor.** O bu derken bir kararsızlık kararı veriyorum.
  
"Bir şekerpare lütfen."

"Bir de revani lütfen."

Sanırım abartıyorum bu kez... Enn sevdiğim kadın ucundan alıyor. Bana biraz fazla tatlı geliyor. Oysa ben ne götürürdüm bunu...  Kahveyi, çayı ve kolayı uzun zamandır şekersiz içiyorum, bu hallerini daha çok seviyorum ve sanırım o nedenle "bayılıyorum." Bir çözümüm var ama! Küçükken ve sonraları da revaninin pandispanyasına bayılır, sünger gibi çektiği şerbetini bastırarak dışına atar, öyle yerdim. O an aklıma gelmiyor bu...  Çile çekiyorum ama bitiriyorum. Eğlendim de üstelik.

Sinop'a veda vakti geldi... arkamızdan su döker mi acaba?! Otoparkta tatlı tatlı uyuyan, enn sevdiğim kadının pek şeker ve çekik gözlü kuşu uyanmış. Çıkıyoruz yola. Yağmur yağacak ama nerede?! Hoş sohbet gidiyoruz. Alaçam'ı geçiyor, küçük koruluğun içindeki pazara uğruyoruz. Ofis için bir şeyler alacak enn sevdiğim kadın. Dilbaz, cabbar ve halk eğitimde öğretmen abla kapıyor hemen. Bir kaç tezgâh daha nasiplendirip, reçellere falan göz atıp, park ettiğimiz ot, toprak alandan çıkıyoruz tam yola ki arkadaki araba selektör yapıyor. Yanımıza gelince de lastiği işaret ediyor. Muhtemelen bir şey batmış, az önce.

Çıkarıyoruz yedek lastiği, koyuyoruz arabanın altına, bu bir tedbir; düşerse hani krikodan! Oturtuyoruz krikoyu yuvasına destekliyoruz kuşu şimdilik. Bu bijon anahtarlarını niye koyarlar ki arabalara, demiyoruz tabii ki. Garibim bijon anahtarları, makineye karşı! Bana mısın demiyor, doğal olarak bijon. Anahtarın üzerine çıkıyorum, zıplıyorum, nafile. Akıbet belli ama yine de deniyorum, tık yok. Köylülerden yardım, bir lastikçiye telefon ki yarım saat sonra gelebilirmiş. Numarasını alıyorum, arabaya dönüyorum. Usul bir yağmur başlıyor. Arıyorum lastikçiyi, işini bırakıp geliyor. Tank paleti olsa sökecek alet edevatı çıkarıyor bagajından. Çekik gözlünün bijon anahtarına gülüyor. Ah bu otomobil fabrikaları!... Dörtlü istavrozu takıyor bijona, istavrozun ucuna kamyoncu borusunu da geçiriyor; ilk hamle tık yok. Makinenin sıktığı bijonla, kol gücü yarışıyor. İkincide Abi, ilk gırççç sesini alıyor ki önemli olan bu. Sonrası iyilik güzellik ve iyi kalpli ustadan öneriler: İstavroz bijon anahtarı almalıymışız, ama kesinlikle İzeltaş olmalıymış ve bir de boru... ama uzun. Fizik bilgisi süper. İzeltaş'ın altını bir kez daha çiziyor, biliyorum, diyorum. "Neredeyse otomobil dünyasına doğdum, orada büyüdüm ben," demiyorum ama bu durumu kibarca ifade ediyorum. Önümüzdeki ilk benzinlikte mekânı. Lastiklerdeki havayı ölçtü, eksiği olan var ki, biri takılan. Güzel bir adam ama... temiz bir esnaf. Geldi, söktü, taktı, salmadı, lastiklere hava bastı, çay ikram etmek istedi ve borcumuz ne kadar diye sorunca da 30TL dedi.

Yol boyu yağmur yağıyor. Sonuçta ben yolcu, tadını çıkarıyorum. Cumartesi ve pazar yağacaktı aslında; biz Sinop'tayken... Dedim ya, Rabbim ikimizi de çokk seviyor.


Not: Mavi pencereli ve kayıklı fotoğraf yazıda bahsi geçen, şimdiki adı ile Yakakent, benim için her daim Gümenez'deki Nigar Abla'nın Yeri'ndendir.

*Polis filmi üzerine bir yazı

**Pastanenin dondurmasından sonlarına doğru bahsedilen yazı 

Sarayda Çarpan Tava

 Öncesi

Günün en güzel battığı, günü devralanına da paha biçilemez bu güzel şehre yolcu gemisi her yanaştığında, zaten şehirle iç içe olan, şehirle yaşayan ve bu birlikteliğin kıymetli olduğu iskele şehrin güzel insanları ile dolar, Tarzan kesin orada olur ve gemi, bando ve alkışlarla karşılanırdı. Bu şehrin olağanı olan bu durum biz "taşralılar" için emsalsiz bir ritüeldi, çünkü bizim limanımız güzeldi ama doğal değildi ve şehrin canlı alanlarından kopuktu. Sonraki yıllarda Karadenizin en ucundan İstanbul'a varan seferler yeniden başladı ki benim için harikaydı. Gerçi 24 saat sürüyordu ama olsundu; iş yolculuklarımı, aciliyeti yoksa gemiyle yapmaya başladım. Ama bu kez gemi şehirdeki yolcu yokluğu nedeni ile uğramıyordu Sinop'a, ya da ben denk gelmiyordum yolculu zamanlarına... İzleyicisi olduğum ritüelin, yaşayanı olamamıştım. Hele bir de arkadaşlarla hem iş hem de maç için yaptığımız yolculukta, bir başka grubun, tam da boğaza girmişken, Beşiktaşlı olduğunu öğrendikleri kaptanın köşk camını boydan boya kapattıkları, sonra da geminin en görülür yerine astıkları Samsunspor bayraklı bir yolculuk var ki çok eğlenceliydi. Ve o yolculukta, bu ülkenin en büyük şirketlerinden birinin patronu ile aynı masada denk gelmiş, İran Irak savaşı üzerinden şahane de sohbet etmiştik. Deniz nedeni ile ancak ikindide açılan lokantasında, bir kadeh rakısının tadını çıkarışına hayran kalmıştım. Çok gençtim, yaşama fazla hızlıydım ve deneyerek öğrenmek için daha zamanım vardı!

Ne garip... üç tarafı deniz olan ülkenin denizlerinde, şimdi yolcu gemileri yok. Onca saçmalığa kaynak bulan, onları sübvanse eden koca devlet, hiç değilse haftanın bir günü denizlerinde gemi yüzdüremiyor! Oysa ne büyük bir keyif!..

Şu iki sevgilinin etrafa kayıtsız ıssızlığı her şeyi yeniden güzelleştiriyor. Öyle güzel bir yerden öyle güzel bir manzaraya bakıyorlar ki... insanın bu hisse ve hayatı böyle yaşayanlara da kadeh kaldırası geliyor!

Sokağa vardık, Barınak'ın önünden geçtik ve iyice yaklaşıyoruz mekâna. Birinci endişem, o donuk garson altını çizmemize rağmen, eğer eleştirilerdeki mantıkla hareket ettiyse ve iki kişiyiz diye bize istediğimiz yerdeki masayı vermediyse noktasında... İkincisi yok, çünkü diğer her şeyi kabullenebilirim. Hoş masa olmasa da ağlayacak halim yok, araziye uymayı becerebilirim. Mekânın dış masalarının olduğu yerde rezervasyonumuzu alan şef garsonla karşılaşıyoruz; gülümsemeyi ara ki bulasın... Ya hayal ettiğim masa değilse?!! 

Bu mudur? 

İşte!.. Evet!.. Budur! Tam da hayal ettiğim yerde tam da hayal ettiğim masa, yaşasın! Rabbim ya, beni sevdiğini biliyorum, enn sevdiğim kadını da... Biliyorum sevdiğini yoksa dinimizin en önemli insanı ile aynı günde doğmama vesile olmazdın, sağanak yağmuru güneşe çevirmezdin, demiyorum o an ama... usul usul ilerlerken bu güzel akşam, şakasını yapıyoruz enn sevdiğim kadınla.

Soğuk görünümlü ama sevimli garsonumuz, bizi yerleştirdikten sonra bir kez daha geliyor. Ben denizin üzerindeki mekâna ve oturduğumuz masanın sunduğu manzaraya çoktan bayılmış vaziyetteyim.

Elbette ki rakı!

Enn sevdiğim kadın 50'liğe yakın, bense sabah içtiğim bir ilaç nedeni ile bu akşamlık iki tekle kalma düşüncesindeyim. O nedenle duruma göre!

"Bir 35'lik rakı lütfen." 

"Yeni Rakı lütfen."

"Bir semizotu lütfen." 

"Bir pilaki lütfen." 

"Bir de beyaz peynir lütfen." 

Dört bir yandaki camlardan manzara doluyor içeriye, etraftaki teknelerden denize açılanlar olursa, usul usul dalgalanıyoruz. Mutluyum... hem de çok mutlu!

Donanıyor masa ki peynir tabağı göz alıcı, hizmet hızlı, eleştirilerin aksi bir hoşluk içindeyim. An itibari ile tüm camlar açık. Bir gemideyiz, güvertede kolumuzu küpeşteye dayamış, uzaklara bakarken yaşam soluyormuş gibi...

"Tek lütfen." 

"İki parmak kalana kadar su ve iki buz lütfen." 

Gün aheste aheste geceye doğru yol alıyor, rezerve masalar yavaş yavaş doluyor, çalan şarkılar kararında bir sessizlikte ve çok güzel. Rakının en güzel akşamlarından birinde olduğumuzu seziyorum. Hemen yakınımızdaki küçük teknede bir kıpırtı var. Ama manzara, ama felekten bir gün çalmış hava, havamıza hava katıyorlar. Yine her şey planlanmış sanki... O halde?! 

Yoğurtlu semizotu diri ve çok hoş, peynir on numara beş yıldız ki hoş bir tabakta hoş da bir dilim. Pilaki pilaki gibi, havucu patatesi içinde, bir tık baygın olmasa tamamdır diyeceğim ama olsun, sonuçta bu akşam Rakının.

Gün batımının, mezelerin hakkını teslim eden bir keyifle usul yudumların ardına eklediğimiz usul kelimelerimize kahkahalar atıyor, bazen derin konulara, bazen ana, bazen şehre, bazen bir kitabın sayfaları arasına gire çıka... ve sapına kadar hissederek yaşadıklarımızın kıymetini, gülümsüyoruz zamana. Ve içimizi fazlası ile ısıtıp sıcak kılan bir şey daha var: hemen dibimizdeki küçük teknede dört insan. Farklı yaşlarda, muhtemelen esnaftan, dört güzel insan. Küçük teknenin kıç tarafında, küçük bir çilingir sofrasının etrafında, hararetli ama tatlı bir sohbetin ortağı, rakının hakkını veren, efendiden ve esnaftan dört insan.

Yarasın!...

Hani şuradan çıktığımızda bir uğrasak, bir kadehi de onlarla parlatsak dediğimiz; bu halktan, bu ülkenin güzel insanlarından, esnaftan... dört, güzel, insan. Şerefinize!...

Hımmmm... sanırım Rakının Akşamında as solistin sırası geliyor! Ama önce şunun altını çizmeliyim, bu akşam nedense rakı zihnimde fazlası ile öne çıkıyor, bu akşamın özelinde farklı ve özel bir anlam kazanıyor. Mesela bu mekânda hiç bir ilk akşamda bir başka içkinin aklımıza gelmeyeceğini hissediyorum; dünyanın en nadide şarabı bile olsa burada elimi sürmem diye düşünüyorum. Bu akşam Rakıya konukluğumuz, çok keyifli.

"Bir Çarpan Tava lütfen." 

Kıyılmış marul, özel bir tarator ve bir parça limonla servis ediliyor Çarpan Tava ki bu mekânla anılan, bilinen adı İskorpit olan, üzerindeki dikenlerin el değince yaşattığı his yüzünden Çarpan adının verildiğini öğrendiğim lezzetle tanışma zamanı. Gelen tabağı çok beğeniyorum. Taratorun altını çiziyor enn sevdiğim kadın ki bunun içinde ceviz yok; ince ince kıyılmış, diri ve lezzetli ve ne olduğunu bilmediğim ve sormadığım bir kaç ot var. Çatalımın ucuna alıyorum çarpan parçasını, dokunduruyorum taratora, atıyorum ağzıma... hımmmmm çıtır çıtır bir lezzet, bir gram yağ çektirmeden enfes tavalanmış, üstelik ilk andaki çıtırlığın ardından gelen, kıvamında ve lezzetli bir balık. Ana yemek balıksa eğer, bu enfes bir ara sıcak ki bizim rakı akşamlarımızda sıklıkla yer bulmaz ana yemek. İki tek niyeti ile oturduğum masayı dörder tekle nihayetlendiriyoruz sonuçta ve kabul ediyorum ki hayatımın en güzel tanışmalarından biriydi bu sevimli tabak. Tatlı zamanı yaklaşıyor, soruyoruz garsonumuza ve veriyoruz kararımızı.

"Bir helva lütfen." 

Balkanlardan gelenlerin yaptıkları sert ve dilimlenerek servis edilen helvaların ki Nurhan yengem harika yapardı, yine kalıp halinde ama o kadar sert olmayan bir benzerinin irmiklisi geliyor masaya. Görüntü, dozunda tatlılığı, muhtemelen vanilya dokunuşu ve miktar final için uygun. Beğeniyoruz ve ikinci için arafta kalıyoruz. Kahvelerimizi sokağa bakan dış masalarda içmeye karar verip, hesabı da istiyoruz. Turuncu ama kırmızı yoğun hoş fincanlarla geliyor kahvelerimiz. Ben geceden ve mekândan hoşnutum, insanlar da hoşnut ki sezon olmamasına rağmen mekân gecenin şu vaktinde, gidenlerin yerine gelenlerle dolu. Eleştirenlerden ve yaşadığımdan anladığım şu: Özellikle sezonda, kesinlikle rezervasyon yapmak gerekiyor ki biz, özellikle hafta sonunu da göz önüne alarak, gün içinde ayırtmıştık masamızı. Çat kapı gidildiğinde verilmeyen masaların nedeni, rezerve edilmiş olmaları kanımca. Saray'ı eleştirip de yandakine geçtiklerini ve çok memnun kaldıklarını söyleyenlerin öne çıkardıkları mekânsa, ilginçtir, bomboş.

Siyah, önünde K.Atatürk imzası olan tişörtü ile geliyor; güleryüzlü, yakışıklı, kahve siparişini verdiğimiz sempatik genç garson; toplama bakıyor ve genel memnuniyetimizin gönlümüzden koparttığı bahşişi de koyuyoruz zarif, deri kaplı cüzdanın arasına. Bir mekân hizmetteki samimiyetiyle ve özeni ile sevdirmeli kendini önce! Aslında bu bahşiş meselesi ile ilgili taa yıllar öncesinden, İstanbul'un en en özel ve en havalı, en zengin insanların gidebildiği mekânında çalışmış bir arkadaşımın anlattığı bir yaşanmışlığı var ki yeri gelmişken bahsetmeliyim!

Evet bu akşam tartışmasız Rakı'nındı... İlk yudumdan itibaren hissim, bu geceyi onun planladığı, onun organize ettiği üzerineydi. Gün henüz batmamışken geldiğimiz masadan kalktığımız gecenin şu vaktine varan öyle güzel bir yolculuktu ki yaptığımız, öyle keyifli kelimelerle dolaştık ki akşamın içinde, ve öyle güzel çizdik ki mutluluğun resmini gecenin paydaşlarına... anlatılır gibi değil! Ya gecenin ruhları kışkırtan şu saatlerinde denizin kokusu, denizin müziği eşliğinde hâlâ dolu mekanların, ışıkları hâlâ yanan  ama boş tekne restoranların, sallanan kayıkların arasında bu sakin şehri hissederek yürümenin tadı!.. Peki şu gelen ve yolumuzu kesen, ruhumuzu kışkırtıp, aklımızı ele geçiren müziğe ne demeli?!!

Oysa biz, kahvelerimizi içerken geceye 117'nin barında devam ederiz diye düşünüyorduk; üst kattan denize bakarken, sıcağın konforuyla bir şeyler içer, yüreğimizin götürdüğü yerlere gider, sonrasına da bakarızdı fikrimiz. Önünden geçerken, gözümüz seyirmişken ve eylemin farkında değilken, meğerse O ve gelen müzik zokayı atmışlar çoktan... 117'nin önüne varıyoruz. Bir adım sonra içerideyiz... Ama?!!

İlk anda gözümüze çarpan küçük mekânı, daracık yaya yolunun deniz tarafındaki brandalarla kapatılarak yağmurdan korunmuş küçücük alanı ile az önce zokayı yutturan pub, kapıdan çeviriyor bizi. İyi de yapıyor. Bu gece oyunu kuran, saptığımızda ne güzel ki bizi hemen oyuna çekiyor.

Hemen giriş kapısının yanındaki, şirin sokağın köşesindeki, korunaklı ve yüksek masalı ve yüksek tabureli bölümünde oturan ve yüzleri mekâna dönük, ağırlığı genç insanlarla temaslı sevimli masaya oturuyoruz. Yine tatlı, efendi, gençten ve üzerini sağlamlaştırmış bir garson geliyor.

"İki bira lütfen."

"Çerez ister misiniz?"

"Evet, lütfen."

"Şal getirebilirim, ister misiniz?"

"Gerek yok, teşekkürler."

Duvara yaslanmışım, montumun fermuarını çekmiş, arkamdaki sokaktan gelen cereyandan sıyrılmış, biramı uzun aralıklarla ve usul usul yudumluyorum. Bu sevimli ve küçük mekândan çıkarak dışarıdaki küçük ama sevimli kalabalığa, hemen kapının kenarında oturan bize, hem kapıdan hem de şirin pencerelerden ulaşan ve geceye çok da yakışan müziği dinliyoruz. Öyle de güzel çalıp söylüyor ki genç adam. Üstelik seçtiği şarkılar şahane. Nedense aklıma Bodrum'daki Mavi'nin, Ortaçgil'li ilk yılları geliyor. Bir de benim için bu ülkenin en büyük solistlerinden, o henüz gencecikken ve tıfıl benim o ana kadar varlığından haberdar olmadığım yıllarda, hiçbir barın hatırı kalmasın konseptimizle girdiğimiz Big Ben'de, dalgaların neredeyse ayaklarımıza değdiği, denizin sesinin vokal olduğu o eşsiz geceyi ve Nükhet Ruacan'ı hatırlatıyor... ve elbette solisti olduğu Emin Fındıkoğlu Trio'yu. Bir an ödüm kopuyor! Yazları Sinop'da gördüğüm ve artık Sinopluları bile rahatsız eden ve ne yazık ki kentin aidiyetlerinin ve ruhunun farkında olmayan popülasyonu düşününce!..

"İki bira daha lütfen."

Biralar gelmeden, enn sevdiğim kadın kalkıyor ve içeri giriyor. Bir şarkı istiyor. Tam karşısındaki bölümden istenen bir şarkıya bilmiyorum diyen genç adam, gitarının tellerine dokunmaya başlıyor. Enfes bir melodi usul usul akıyor.

Öyle de güzel çalıyor ve söylüyor ki.. Şarkılara katılmayanlar bile eşlik ediyor. Bir grup birbirini tanımayan insan, kolektif bir lezzet ortaya çıkarıp, biz bize söylüyoruz imzasını, atıyorlar geceye. Ama şarkı da şarkı! Üstelik şehrin genel siyasal kimliğine ve çekmişliklerine yandaş. Usulca ve soldan soldan gelip saklı bir dere gibi ve bir mavzer çığlığında akıyor içlerimize ve geçmişimize. Hüzünlü de bir saygı var sanki seslerde.

"Bir bira lütfen." 

Birazını kendi bardağıma aktarıyorum, oysa ki dükkânı kapatmıştım. Biraz daha kalıyoruz. Son yudumların ardından ödeme için içeri geçiyorum. Bir genç adam ve bir genç kadın; "Beğendiniz mi," diye soruyorlar, "evet," diyorum. "Solistiniz muhteşem," diye ekliyorum. "Hem gitarı çalma biçimi hem de şarkıları söyleyişi ve elbette repertuvarı."  "Bozuğum yok, hesabı düzleyin ve öyle çekin lütfen, üzerini de tip box'ınıza atın," diyorum. Kaç kere teşekkür ediyor, ayrıca teşekkür ettiğimiz Güzel Adam. Sevdik burayı ki 117'nin kapısından dönüp de geldik. Güzel Adamla birlikte üç kişiler, güzeller, mutlular ve sözlerimizin yüzlerinde oluşturduğu gülüşleri çok tatlı. Ortaklaştığımız bu güzel gece için içeriye ve de kolektif bir lezzet oluşturduğumuz branda korunaklı bölümdeki paydaşlarımıza da teşekkür edip, iyi geceler dileyerek, kayıkların, teknelerin ve yalı kahvelerinin arasındaki dar sokaktan, sokulgan adımlarla, yeni güne dönmüş manzarası müthiş otelimize doğru yürüyoruz.

"Güzeliz be!.."

"Hem de... çok... güzel!"

"Ama..."

"Şehir de çok güzel be!"

Yazının devamı, Şehrin Fısıltısı için buradan lütfen

Sinop Mavisi

maviliklere süreceğiz çocuklar, 
   ışıklı maviliklere 
         
                  süre- 
                    
                      -ceğiz...*

Enn sevdiğim kadına diyorum ki "Hafta sonu Sinop'a ne dersin?" Elbette benimki lafın gelişi... Bayıldığını biliyorum. Üstelik iki hafta evvel Sinop Lakerda Festivali'ndeydi, üstelik rakının mekânında Çarpan'ın dibine vurmuştu!.. Oysa ben, en çok gittiğim şehirlerden biri olmasına rağmen Aslan Amca ve hanımefendilerin âlâ'sı Necmiye Teyzelerin** teras katının dışında Sinop'ta rakı içmediğim gibi Çarpan'ı ile meşhur lokantanın önünden çok kere geçmiş olmama rağmen bir kez bile oturmayı düşünmemiştim. Şu dünyada bir Çarpan da ben yemeliydim!

Oda ayırtacağım ama hava yağmurlu, üstelik de sağanak yağmurlu! Yine de enn sevdiğim kadına bir sorayım, diyorum... ve yanılmıyorum. Değil fırtına, kıyamet dahi kopsa, söz konusu Sinop'sa fark etmez, biliyorum. Oda cepte lakin neyle karşılaşacağımı bilmiyorum?!! Gerçi seçtiğimiz oteller konusunda bugüne dek boşumuz yok, üstelik enn sevdiğim kadın, biliyor! Bense meteoroloji uzmanıyım, havaya bakıp tahmin yapabiliyorum! Bir de rabbimin sevdiği kullarından olduğumuzu, biliyorum. Bir gün sonra, sağanak yağmur bilgisi yağmur şeklinde revize ediliyor, meteoroloji tarafından.

Cumartesi sabahı güneşe uyanıyorum ki bizim havamız zaten güzel. Ya Sinop?!! Her ne kadar fark etmez desek de ben güneşini seviyorum.

Yıllarca, ağırlıkla iş seyahatlerinde hep direksiyonda olmuş şahsım için yolun o güzel akışını, yan koltukta oturmanın tadını çıkarma zamanı! Her ne kadar kahvaltıyı Gerze'de yaparız demiş olsak da, benim aklıma gelen: ev özeni ile düzenlenmiş muşamba örtülü masalarına bayıldığımız, bir kaç yıl önce arşınladığımız küçük ilçenin sokaklarından birinde rastlaştığımız ve direk daldığımız, fırın içindeki tandırda pişmiş, sorulduğunda isteğimiz üzerine ayıklanıp gelen, tabağın kenarına döktüğümüz kekik ve pul bibere dokundura dokundura götürdüğümüz kelleye mest olduğumuz, sonra da vazgeçilmezlerimizden biri olan minik lokantada çorba içmek. Kaptan şoför, her zamanki benzinlikte, benzin ve duman için durmuşken, biraz kafamda tartıyorum; "Olur mu?" diye. Söylüyorum...

Bir kez daha bayılmaya gidiyoruz...

"Merhaba!"

"Hoş geldiniz!"

"Nasılsınız, epeyidir görüşemedik."

"Bize iki çorba lütfen."

"Sirke sarımsak olsun mu?"

"Benimkinde sarımsak olmasın lütfen."

"Benimkinde ikisi de olsun lütfen." 

Güneşin vurduğu dış masalardan birine oturuyoruz. Bayıldığımız melamin tabaklara oturtuluyor miss gibi çorbalar. İlk yudumlar ve bayılmaca... bu kadar lezzetli ve kıvamlı bir suyu olan başka bir yerde başka bir kelle-paça varsa, beri gelsin. Bir kez daha sade suya tirit olmayan, eti bol, olağanüstü bir lezzet. Enn sevdiğim kadın pul biber serpince, ben de az karabiberle birlikte ilave ediyorum. Bu mekânda masalarda sirke sarımsak şişeleri yok ki bu çok iyi. Çünkü ustanın ölçüsü süper, yeterki siz isteyip istemediğinize karar verin! Tazecik ekmeklerle götürüyoruz, lezzeti arşa değen çorbaları. O ara tepsiye yerleştirilmiş ve fırından yeni çıkan kelleler sıcak vitrindeki yerlerini alıyorlar. İnşallah yakın bir zamanda!

En sevdiğim kadın, ustaya takdirlerini bir kez daha ifade ediyor. Önlüğü ve başındaki aşçı kepi bayılınası Abi alçak gönüllü ve gururlu, kemik suyunun altını çiziyor... Çaylarımız da ince belli bardaktan. "Ellerinize sağlık, teşekkür ederiz," deyip, koyuluyoruz yeniden yola.

Dağların tepelerine tırmandığımız, virajlarını döne döne çıktığımız, denize tepeden baktığımız, arada bir dibine indiğimiz eski yolu saygı ve sevgi ile anıyoruz; lakin çevre dostu, eskinin kıymetini bilen kadın, sürüş ve zaman kolaylığı sağlayan bu yeni yol konusunda benimle aynı fikirde değil.  Ne olursa olsun doğadan parçalar kopması yüreğini sızlatıyor. Ve ne yazık ki eski yolu biliyor!

O'nun deyimi ile Küçük Prens'deki boa yılanı çizimini andıran görüntülerini izlerken, Gerze ve Sinop'un; küçük kayığında balık tutan ve nispeten açıkta duran yalnız adamın keyfine... ve balıkta olan kırmızılı takanın aheste süzülüşüne, selam çakıyoruz. Ve, ne yazık ki Mal Göl'ünde piknik yapanların eskiden, sanki alanın bir parçasıymış gibi içinden geçen dar yol yerine, denize inen ağaçlar kesilerek yapılan çift şeritli kocaman -yeni- kara yolunu aşarak varabildikleri, piknik alanı ile bağı kopmuş, o birliktelik duygusu yok olmuş denizin kıyısında; Samsun'a hoşça kal, Sinop'aysa biz geldik, merhaba, noktasındayız. Bir süre güneşin ve manzaranın tadını çıkarıp, düşüyoruz yeniden yola. Küçük koylardaki balıkçı barınaklarının eskilerde içinden yol geçmeyen saklı köyleri ile yol yüzünden ayrışmış ve açığa çıkmış hallerine üzülüyoruz.

Eski yoldan inip de yolun düzeldiği ve yanından geçmeye bayıldığımız bir başka balıkçı köyüne bu kez yine eski yolun açısıyla fakat yeni ve geniş yoldan inerken, onu doya doya ve biraz uzaktan seyretmek için kenara çekip duruyoruz. Yoldan merdivenle inilen, çakıl taşları ile ama her biri sanat eseri çakıl taşları ile kaplı, çam ağaçları arasındaki kıyıya varıyoruz. Bu kez o köye, ama Bob Rose'un resimlerinden biri tadındaki köye kıyıdan bakıyoruz. Piknik yapıp da plastik tabaklarını ve şişeleri orada bırakanlara -elbette-  ağzımızdan geleni ardımızda bırakmadan, sayıyoruz. En sevdiğim kadın ganimet peşinde, kazağımı altından çevirip torba yapıyorum. Denizin elinden çıkmış küçük, orta ve büyük taşlar olağanüstü. Ya artık iyice hissedilen Sinop'un kokusu?!

Gerze'yi dışından geçiyoruz. Oğuzlar Petrol'de mola mutlak! İniyorum arabadan, bir kimsesizlik kokusu! Yokluğun negatif izleri...  Her zaman pırıl pırıl ama şimdi öyle olmayan lavabodan çıkıldığında sağda kalan ev ve bahçesine göz atıyorum; hayvanların özgürce dolaştığı bahçesinin yerinde yeller esiyor, oyun parkının da. Terk edilmişlik hissi buram buram. Tüm devlet erkânının uğramadan geçmediği, her daim cıvıl cıvıl ve şenlikli alanda kocaman bir yalnızlık. İçim eriyor. Cengiz Abi'nin, yaşam zevkini yansıttığı, aslında gelirine hiç de ihtiyaçları olmayan bu alandan çok zevk aldığını biliyorum. Kendi odası sayacağımız yerin önündeki tezgâhlara yerleştirilmiş, çiftlikten gelen meyve sebzeleri, yine çiftlikte yetişen domateslerle Tokat'daki Olca'ya yaptırılmış salçaları, peynirleri, tıpkı küçük bir çocuğun yol kenarına dizdiği bahçelerinin ürünleri gibi satmaktan zevk aldığını da biliyorum. Bu terk edilmişlik hissi, bu boşluk fena. Oysaki hayatımın en unutulmaz sütlü kahvelerinden birini burada içtim ben.*** Ya fuları boynundan eksik etmeyen Cengiz Abi'nin ısrarla, daha henüz oturmuşken, karnınınız aç mı yemek getirtim, tekliflerine, tokuz cevabımıza rağmen içeri seslenerek getirttiği enfes tostlar...****

Tam giderken içeride ve onun odasının sol duvarında asılı fotoğraf geliyor aklıma, duruyor en sevdiğim kadın. Onlarca insanın çalıştığı alanda ıssızlıkla birlikte tek bir genç var. Soruyorum fotoğrafı, tarif ediyorum. "Şuradaydı, şu duvarda," diyorum. Dış kapının önündeki duvara yaslıyken görmüş onu! Bir aile fotoğrafıydı, çok ama çok eski... Sonradan büyütülmüş ve muhteşem renklendirilmiş bir fotoğraf. Asil ve soylu bir geçmişin fotoğrafı.

"Bir ADAM ölünce, her şey ölüyormuş, demek ki," diyorum, en sevdiğim kadına.

Neredeyse yol boyu Cengiz Abi'yi konuşuyoruz. Ondaki anıları dinliyorum daha çok. Aynı özelliklerin tadının, altını çiziyoruz. Sinop'un kokusu iyice hissediliyor. Bir yazar arkadaşının kitapları var mı diye bakacağız kitapçılara, yerlerini konuşuyoruz. Biraz şehrin geçmişinden söz ediyorum. İyice yaklaştığımızda "Girişine en bayıldığım şehir," diyorum. Her ne kadar yeni ve çift şeritli ve genişlemiş yol o tadı kısmen eksiltse de enn sevdiğim kadın, katılıyor. Otelimizin önüne çıkacak yola dönüyor kaptan ve bir tepeden inerken durup, bakıyoruz şehre. Otelimiz işte şurada!

Arabayı önce iskelenin yanındaki otoparka, otelden bilgiyi alınca da hemen yanındaki, otel müşterisine ücretsiz, otoparka bırakıyoruz. İki adım sonra kapıdan içeri süzülüyoruz.

Odaya bayılıyorum. İçim ısınıyor hemen, resepsiyondaki sahibi hanımefendi tatlı, güleryüzlü ve sıcaktı zaten. İlk izlenimler ve otelle kurduğum bağ ve onun samimiyeti önemli, o zaman kusur aramaya da gerek yok. Perdenin ardındaki mavilikse başka... bambaşka! Çantaları neredeyse yatağın üzerine fırlatıp atıyoruz; kendimizi de balkona. Sola dönsek deniz, sağa dönsek yine deniz...ve şehrin sahiplerine kaldığı, bizce en güzel mevsimi. Pırıl pırıl bir güneş!

Sinop mantısı ile efsane pizza arasındayız. Öğleni geçtik. Akşam masası belli. Net! Mantının akşamı da düşününce fazla geleceği fikrine katılıyorum ve barınağın kenarı boyunca, güzel güzel tekneler, yalı kahveleri ve kafelerin arasından yürüyerek efsane mekân Barınak'a varıyoruz. Denizin kenarındakilerden ve güneşin ısıttığı masalarından birine oturuyoruz. Tatlı bir genç kız geliyor.

"Bir orta boy pizza lütfen."

"Bir bira ve bir de kola, şekersiz lütfen."

Bu pizzanın en önemli tat dokunuşunun sırrını biliyorum, sormuştum yıllar önce, özel hazırlanan ve peynire dokundurulan bir sıvı. Mekân epey eski bir mekân, ta radar zamanından, pizza tarzı Amerikan ki şehrin genel havasında ve hoşluğunda radarın etkisi mutlak. Tıfıl bir çocuk da olsam, son Amerikalıları hatırlıyorum. Ve elbette şu an yıkılmış olan çok klas otel Melia Kasım'ı ve orada, ve o otelde bulunmanın dışında çok da izi kalmayan, ama izi kalan şatobiryanlı ve kırmızı şaraplı geceyi!

Zeytin ilaveli pizzalar geliyor. Yıllardır tadı hiç değişmeyen pizzanın görüntüsü muhteşem fakat tabanından, özellikle orta kısmından aldığım tat bildiğim tattan ziyade hazır pizzaların fırından çıkmış, bisküvi gibi dağılacakmış hissi veren kıtır haline benziyor. Pişirme hatası olduğunu düşünmek istiyorum. En sevdiğim kadın da benimle aynı fikirde. Her ne kadar uzun zaman oldu diye düşünsem de, yanılacağım hissi yanıma bile yaklaşmıyor.  Kenarlarda ve malzemelerde geçmiş yaşıyor fakat, yine de bir şey var. Ama ne olursa olsun, bu eşsiz alanda gözler ve damaklar hayatın tadını çıkarıyor.

Kasada hâlâ aynı abi, ödemeyi yapıyor, kendisine ve ustalara teşekkür ediyorum. Şimdi Aşıklar Caddesinin ucuna gidip, dönme zamanı. Ama önce yazarımızın kitaplarının Sinop'da olup olmadığını öğrenmemiz gerek. Her şehrin başına gelen Sinop'un da başına gelmiş; işe yarar bir kitapçı buluyoruz ki o aynı zamanda sahaf; sevimli bir dükkân, yandaki garajı kiralayabilirse kitap okunabilen bir kafesi de olacak. Heyecanı güzel fakat bizim yazarın kitapları yok. Samsun'dan bile müşterileri olduğunu beyan ederek anında piar çalışmasını da yapıyor genç adam. Bu arada ona ulaşmak için geçtiğimiz Sinop'un en faal caddesindeki yayalara daha fazla alan açan düzenlemeyi sevimli buluyorum. Şimdi Aşıklar Caddesine geçebiliriz.

Varınca caddeye, sonradan satılan Aslan Amcalar'ın terasını göstermek istiyorum fakat eğer doğru tespit ettiysem, yenisi yapılmak üzere yıkılmış apartman. Yolun kenarındaki palmiye ağaçları epey daha uzamış. Şehrin ilk ve en popüler mantıcısı Teyze'nin önünden geçiyoruz ki o artık büyük bir mekân, muhtemeldir ki yan tarafa doğru biraz daha uzayacak. Yarınki mantıyı bu işe yeni el atan, sokak arası bir mantıcıda yemeyi planlıyoruz. En sevdiğim kadından okeyi aldı iki hafta önce ki Sinop eskilerinin önerisi de burası. Şen Pastanesinin tam da Kütüphanenin karşısındaki şubesi çağırıyor ama bizim tercihimiz kadim yerindeki! Karşıya geçiyor, dünyanın en güzel manzaralı kütüphanesinin hemen hemen duvar dibine ve beton üstüne attığı küçük masalı, kaldırım gasplı mekanda çay satan genç adamın  masalarından birine çöküyoruz. Günün ruhları dürtükleyen saatleri.

"İki çay lütfen."

Akşama yaklaşan günün renkleri muhteşem, poz poz fotoğraf çekiyorum, çay bardağını düz alsam ufuk çizgisi eğik duruyor, onu düzeltsem çay bardağı eğri. Kaç fotoğraf sonra durumu paylaştığımda eğri duranın sehpa olduğunu öğreniyorum ki allahtan benden daha sabırlı davranan ve gereğini yapan ve de ikisini de düz çekmeyi başaran varmış! Ben ha gayret fotoğrafla uğraşırken çayımı içmediğimi fark eden genç adam, beğenmediğimi düşünüyor ve soruyor.. cevabı verince de rahatlıyor. Sevmediğimi söylesem ayar yiyeceğim kesin! Sonra da çenesi bir açılıyor bir açılıyor. Kayaların üzerine dökülmüş beton yer yer kırılmış, sanki buraya kondu gibi yerleşmemişçesine bir sahiplenme içindeki genç adam, serzenişlerini sıralıyor: buraya betonu kendi dökseymiş, düzleseymiş, elektrik su verilseymiş, daha güzelleştirip öyle işletseymiş. "Öyle düzgün, kafe gibi olsa biz gelmemiş olurduk misal," diyorum, "bu halini sevdik de geldik, öteki türlü bir sürü yer var bak! Üstelik elektrik, su, kira?!.." Sanki aklına yatıyor.

Kıyıdan yürüyoruz. İskele kalabalıklaşmaya başlıyor, parkın içindeki kafeler pırıl pırıl parlıyor, insanlar gün batımının tadını çıkarıyor, hayat biraz daha kalabalıklaşıyor. Doğanın sunduklarına ise paha biçilemez. Ufak adımlarla akşamın mekânına doğru yürüyoruz. Gezinti tekneleri usul usul denize çıkıyorlar. İskele gittikçe yükünü alıyor. Kale her zamanki gibi muhteşem. Her saati başka güzel şehrin akşam şöleni gittikçe coşuyor. Şu teknenin burundaki tahta koltukları da benim aklımı başımdan alıyor. Hayal ediyorum; bir Akliman ve Hamsilos turunu, fiyortların arasındaki denizin ve kıyıdan gelecek mangalların kokusunu.

İskeleye kıvrılıyoruz. Uçak inse yeridir bir iskele ki genişliğine bakınca uçak gemisindeymiş hissi veriyor. Bacaklarını denize sarkıtıp günün batışını izleyenler, el ele kol kola dolaşanlar, denize bıraktıkları oltalarına nafakalarının gelmesini bekleyenler, atlayan zıplayan çocuklar ve birbirinin sıcağına sarılmış sevgilileriyle hayatın tadını çıkaran, eskilerde yolcu gemileri yanaşan ve bu yanaşmanın çok şenlikli olduğu, Sinop Tarzanı ile hatıralarda ayrı bir yer tutan iskele...  Fena halde bir şeyi çağırıyorlar; bizim için!

Rezervasyon saatimizin içindeyiz. İlk kez mekânda olacağım, ilk kez Çarpan yiyeceğim!.. Gelmeden önce okuduğum mekânla ilgili yorumlar endişe verici, en sevdiğim kadın iyi biliyor ama ben bu eleştirileri söylediğimde kendilerinin de benzer bir şey yaşadıklarından söz etmişti. Ama iki hafta önce buradaydı. Öğlen rezervasyon için uğradığımızda garsonun tavrı soğuk gelmişti bana. Belki de aklıma yüklediğim eleştirilerdendi kim bilir?! Meraktan ölüyorum ama masanın ve akşamın heyecanı da buram buram.  

Hadi hayırlısı!



Devam yazısı Sarayda Çarpan Tava için buradan lütfen...


*Nazım Hikmet'in Güzel Günler Göreceğiz, Güneşli Günler, adlı şiirinden.

  **Hanımefendinin âlâ'sı Necmiye Teyze

***Beni ayağa diken kahvenin tadı bahisli yazı.

 ****Tostlardan ve eski yoldan bahisli bir yazı.

Mal Gölünün içinden geçen eski yolun ve dünyanın en güzel manzaralı kütüphanesinin fotoğrafları ise  bu  linkte.

Sen Gölge Et Sinop

Öncesi

Isınan hava ve iki saatlik dolaşmanın oluşturduğu harareti soğuk içeceklerle dindirme telaşıyla buluşma noktamıza doğru yürürken, bir yandan da, kaldırımların yürüyen bant haline getirilmesi noktasında iflah olmaz bir fantaziye sahip Alp'in, bir gün bu kararları alabilecek makamlardan birinde olduğunda hayata geçirmesi muhtemel projesi üzerinden geyik yapıyorduk. O esnada kardeşin arabası gözüktü. Bu kez klima ile sarmaş dolaş olunup, amca/dayıya şükranlar sunuldu. Hatta alınmış bisküvilerden hangisini tercih ettiği sorulurken, buz gibi kolası da açılıp eline verildi. Ve hatta bisküviler bizzat Alp tarafından anne şefkatli ifadeler eşliğinde tek tek yedirildi. Bu direksiyonu bırakmasın da başımıza bir iş gelmesin diye mi, yoksa yağcılıktan mı yapıldı, bilmiyorum!

Çevre yoluna çıkılması ile birlikte mahalle baskısından kurtulunca tadı çıkarılmaya başlayan soğuk içecekler ve kliması kıvamında trip'e eşlik edenler, ayçiçeği tarlaları oldu. Henüz uyku halinde de olsalar çok güzel fotoğraflar verdiler bize. Uçsuz bucaksız sessizlik ve duruşlarındaki şefkat etkileyiciydi.


Güzergah, güzel manzaralar eşliğinde seyahate olanak tanıyan, hangi noktada dursam da fotoğraf çeksem karmaşaları yaratan, asla tek karede kalamayacağınız, yazıya fotoğraf olarak hangisini koysamın tatlı telaşını yaşayacağınız keyifler katan bir yeşile ve upuzun akan bir nehire sahip.


Başlangıcından denize döküldüğü deltaya kadar bir sürü uygarlığın ayak izlerini sunan eşsiz güzellikteki Kızılırmak boyunca, yüzer otel halinde düzenlenmiş bir nehir gemisiyle turlar düzenlense fantazimizi bolca köpürttük. Sırıklar bu nehrin üzerinde taşımacılık yapılmasına olanak vermediğini söylediler. Biz yine de pek çok alternatif geliştirdik. Sonuçta Hitler'in cetveli çizip iki şehri birleştirerek "yol buradan geçecek, işte bu kadar!" tavrından hareketle düşünceler ürettik. Bugünün dünyasında bu nehir üzerinde hareket edebilecek 40-50 yolcu kapasiteli, lokantalı- barlı yüzer araçlar yapılabileceği üzerinde fikir birliği sağladık. Artık bundan gerisini araştırmak bu fikirle ilgilenecek yatırımcılara, yöneticilere ve özellikle Turizm Bakanlığına kalıyor!


Bilmeyenler için altını çizmeliyim ki güzergah üzerinde, ülkemizin çok çok bilinen popüler ören yerleri kadar tarih ve gezilebilecek alan var. Üstelik, olası seyahat akşamlarına eşlik edecek nehrin sunduğu balıklar, eldeki kadehlerden akarak ruhları katmerleyecek içkiler, ayışığından denize düşen yakamozların yarattığı romantizm, kamaralardaki sarmaş dolaş uykular da cabası.

Kızılırmak boyunca süregiden bu üretkenliğimizi, eski zamanlardan ışınlanmış satıcıdan aldığımız mantar tabancalarımızı sıklıkla ateşleyerek, fotoğraf çekmek için durduğumuz noktalarda tekrar tekrar kutlamayı ihmal etmedik.

Adını aldığı Durak Han görülmeye, Sırık Kebabı da tadılmaya mecbur olunası Durağan ile eski evleri ve kalesi muhteşem Boyabat'ı zaman darlığından es geçtik. "Dranaz'dan gidelim, yeni yolu kullanmayalım" cümlelerimiz tüm gayretlerimize rağmen ağamız tarafından kaale alınmayınca, yeni yoldan giderek vardık Sinop'a. Kardeşi sanayi sitesinde bırakarak arabayı alıp daldık, tersane güzergahına.


Tüm yol boyunca yeme konusunda yaptığımız projeksiyonlarda; "önce Teyze'nin Yeri'nde yarımşar porsiyon mantı yiyelim, sonra da Barınağa gidelim" önerim kabul görmediği için arabayı otoparka bırakıp Barınağa gittik.

Sinop; Diyojen'in aksine "gölge et bana , kurbanım sana" dedirtecek kadar güzel, şirin, sakin ve eğlenceli bir kent. Bizim sırıkların "yaşayacaksan burada yaşayacaksın" diyecek kadar çok sevdikleri, dünyada hiç bir yerle eşleyemedikleri bir yer...


İnsanda yarattığı huzur ve sunduklarıyla açıkcası bende yarattığı duygu da bu... Yazın tatilcilerin gelmesiyle birlikte 24 saat eğlenen ama bu eğlentiyle kimselere rahatsızlık vermeyen, kışınsa başka başka güzellikler sunan bir yer burası. Aslında kent algısı Sinop'taki huzuru ve dinginliği anlatmaya yetmiyor. Birçok kişinin küçük bir sahil kasabası vurgusuyla betimlediği hayale belki de en çok uyan yer burası.


Yol boyunca hayali kurulan mekanda uygun bir masaya konuşlandıktan sonra siparişler verildi: İki büyük- bir küçük pizza, iki bira ve bir kola... Şahane manzara eşliğinde bol esprili bir keyfile yenildi, içildi. Hatta ikinci bira siparişleri geçildi.


Aslında tüm bunlardan önce: Girdikleri her ortamda dikkat çeken bizim sırıkları izlemekte olan kızların bu keyifleri uzun sürsün diye, masanın kızlara dönük kısmını sırıklara bırakma inceliğini gösterdim. Bunları sırıklar kızları kessin diye değil, kızlar mutlu olsun diye yaptım. Bu cümlemin altını çiziyorum! Adamlar harbiden çok yakışıklı... Sipariş kısmında kola vurgusunu da özellikle yaptım. Bira içerek günaha girenin ben olmadığım belgelensin diye!


Barınak Kafe'nin pizzasının kendine özel olduğunu bilerek ve kabul ederek gelmelisiniz buraya. Onun pizzasını, iyi yapılmış İtalyan Pizzalarıyla kıyaslamamalısınız. Tarzı Amerikan Pizzalarına daha yakın olan bu pizzayı özgün ve buraya ait bir tat olarak değerlendirmeniz de yarar var. Mekanın en az 35-40 yıllık olduğunu ve kalitedeki ısrarını sürdürdüğünü de özellikle vurgulamalıyım.

Pizzaların ve kızlara sunduğumuz seyir zevkinin ardından, kısa ve sadece sahili kapsayan bir tura başladık. İlk hedefimiz; benim, konumu itibariyle dünyanın en güzel kütüphanesi diye tanımladığım "Sinop Dr. Rıza Nur Halk Kütüphanesi"ydi.


Bizim çocuklara müthiş bir okuma hevesi geliyor Sinop'a ve buraya geldiklerinde. Burada yaşasalarmış Oxford'u kazanmaları işten bile değilmiş! Hakikaten insanı kıpırdatan ve orada olma arzusu yaratan bir kütüphane bu. Mesela oturduğunuz çalışma masalarından birinden göreceğiniz manzara şu:


Kütüphaneden sonra Aşıklar Caddesi'nin kenarındaki Barış Manço Parkının önünden yürümeye devam ettik. Burada şahane bir espri geldi sırıklardan ama yazmıyacağım.


Bu caddenin üzerinde trip boyu pazarlık konusu yaptığımız süper mantıcı var. Sinop Mantısının hamurun biçiminden öte en belirgin farkı, üzerine yoğurt yerine bolca, dövülmüş ceviz dökülmesi... Olur da bir gün yolunuz düşerse, Vedat Milor'dan not almış bu şirin mekanda size tavsiyem, karışık mantı tercih etmeniz . Yani yarısı yoğurtlu, yarısı cevizli...


Yürümeye aynı cadde üzerinden devamla, Sinop Kalesi içinden geçip Barınak ve diğer kafelerin olduğu sokaktan yalı kahvelerinin olduğu ve onlardan birinde oturduğunuzda size şu manzarayı sunan alana geldik.


Bu kahvelerin en eskilerinden biri olan, hemen caminin dibindeki Yalı Kahvesi'nde kahve içme fikrini hayata geçiremedik. Çünkü hedef noktamız, dünyanın en iyi dondurmalarından birini yapan pastaneydi.


Dondurmalar kilosuna -paraya kıyılarak- 300tl verilen gerçek salepten yapılıyor. Türkiye'nin en güzel salepleri de Sinop'un şahane ilçesi Ayancık'ın yaylalarından elde ediliyor. Şen Pastaneleri 86 yıllık bir gelenek. Yalıdaki kahvelerin bir üst sokağında. Meyveliler sorbe kıvamında ve şahaneler. Benzerlerini ancak Roma'da yiyebilirsiniz. Fiyatları sudan ucuz. Gördüğünüz ölçekteki bir dondurma 2 TL. Sıcak ve keyifli bir gezintinin ardından serin bir mekanda, hepimizden 5 yıldız alan şahane dondurmaları tatmak süper. Sırıklar istemedi ama ben gerçek bir limonatanın tadını bu kez de es geçemedim.

Dönüş yolunun dar ve keyifli virajlarında arabaları bir bir sollarken, arkadan gelen ve genç bir kız tarafından kullanılan aracın cesaretine hayranlığını sıklıkla vurgulayan kardeşin takdir cümlelerine arkadan gelen ifade şu oldu: ""Napabilirim dayı, istersen dur öpeyim kızı."


Sırıklar, eski yolda kalan Mal Gölü çeşmesinde duralım da kafamızı yıkayalım deyince, amca/dayı işlerini tamamladığından ve dolayısıyla randevu verdiği kimse kalmadığından, bu kez kırmadı onları, denizin dibinden giden yeni yoldan ayrılıp eski yola daldı.

Bu arada Mussano, Alp'e sordu: "Buraya niye mal gölü demişler ki? Buna bir yanıtları yoktu. Fırsatı kaçırmak da bana yakışmazdı: "Mallar kafasını yıkasın diye..." Mussano'dan "Yatın!" uyarısı gelse de ardına takdir cümlesini eklemeyi ihmal etmedi: "Hazırlıksız yakalandık."

Sonraki hedef normalde Muşta'da yenecek dünyanın en güzel sütlaçlarından biri olurdu ama akşam sofrada olmak gerekiyordu. Ki iki kez nerede olduğumuz sorulmuş, varma saatimiz hesap edilmişti.