21 Şubat 2010 Pazar

Kamelyalı Kadın- La Traviata

Şef Marcus Baisch yönetimindeki SDOB orkestrası, daha perde açılmadan başlayan ve dalga dalga yayılan lirik müzikle izleyiciyi adeta ellerinden tutarak; kadehlerin neşeyle kalktığı, şuh kahkahaların atıldığı kalabalık ve renkli bir partinin içine taşıyordu. Son derece eğlenceli bu giriş, operanın sıkıcılığı konusunda ön yargıları olan seyirciyi ânında yargılarından kopartıyor, zevkli ve eğlenceli bir seyir vaadiyle koltukların keyfine teslim ediyordu.

İşi espriye vurduğumuzda, Türk filmlerinde sıklıkla rastlanılası bir öykü üzerine kurulu olan La Traviata'nın, operaya uzak izleyici gözünde dahi kabul görmesinde; bazı aryaların söylendiği uzun ve tek kişilik sahnelerde düşen ilgiyi tekrar ayağa kaldıran bir kurgu oluşturan Rejisör Murat Göksu'nun başarısının yanı sıra, dekor tasarımını yapan Filiz Dinç ile kostümleri hazırlayan Aydan Çınar'ın esere kattıkları görsel zenginliğin etkisinin, epeyice fazla olduğunun altını çizmek gerekiyor.

Özelikle çok kalabalık tutulmayan ama hedefi on ikiden vuran sade dekorların yer aldığı sahneye -sanki salonun duvarında asılıymış hissiyatı veren- çerçeveli ve kocaman bir ayna koyma fikri; hem derinlik katıyor hem de doğru renklerin seçildiği başarılı ışık kullanımıyla birlikte çok hoş fotoğraflar sunuyordu. Öne açılı dev ayna; özellikle kalabalık davet sahnelerinde, arkada kalanların hareketlerinin de görülmesini sağlıyordu. Bu derinlik, eserin en durağan yerlerini bile canlı kılıp temposunu artıyor, her şeyden önemlisi de operayla tanışmamış ve sıkıcı bulan izleyicinin ilgisini çoğaltıyordu

Eserin bir bölümünde yukarıdan inerek sahneyi bölen şeffaf siyah perde, Alfredo ile Violetta'yı, kalabalığın içinden baş başa bir âna sürüklerken, ikisinin düeti boyunca arka planda kalan ve kıpırdamaksızın duran kalabalığı da bir tablo gibi yansıtıyordu. Arkadaki oyuncuların verdiği kıpırtısız resim o kadar başarılı ve sahiciydi ki, insan perde üzerine yapılmış bir resim mi bu acaba diye düşünmeden edemiyordu.
Birinci perdenin sonunda izleyenlerin soprano Otilia Ipek'in performansına bakarak ilk akıllarından geçirdikleri cümle ve sordukları soru muhtemelen şuydu: Bizim sanatçı diye altına unvan yazdığımız popüler şarkıcılarımızdan herhangi biri sesini bu kadar oynatarak, bu kadar uzun parçalar söyleyebilir mi? Üstelikte çıplak sesle... Ve onlar sanatçıysa bunlar ne?

Kamelyalı Kadın rolündeki İtalyan soprano Otilia Ipek, söylediği birbirinden güzel aryalarda ortaya koyduğu performansla uçurmuştu zaten ilgili ilgisiz tüm izleyiciyi... Ve sanatının gücüyle teslim almıştı tüm salonu. Ben dahil salondaki pek çok insan karşılarındakinin dünyaca ünlü bir soprano olduğunun farkında bile değildi. Dolayısıyla bir sopranonun sanat gücünü ve samimiyetini izleyiciye geçirmeyi başaran yeteneğinin, ön yargısız ve içtenlikli karşılıklarıydı alkışlar.

Yine konuk sanatçı, Alfredo'nun babası rolündeki bariton Georgio Cebrian; canlandırdığı karakterin gereği aşkın önüne engel koyan kötü adam duygusunu yaşatan antipatik bir kişilik gibi dursa da sanatıyla ve ortaya koyduğu başarılı performansla seyircinin en sempatik baktığı ve final seremonisinde elleri kızarırcasına alkışladığı sanatçı olmayı başarıyordu.

Ve Alfredo Ari Edirne: Karakterin hakkını veriyor olmanın yanı sıra tenor seslere daha yatkın kulağımdaki tüm pasları, söylediği aryalarla alıp bir kenara atıyordu. Onun oyunculuğunun bu kadar öne çıkmasında Otilia Ipek gibi dünya çapında bir soprano ile oynuyor olmasının etkisi var mıdır bilmiyorum. Bu anlamda yorumlar yapabilecek kadar ne opera izlemişliğim ne de özel ve derin bir ilgim var sanata... Zaten nereye ne yazsam teknik bir gözün değil de izlediğimin bende ve etrafta yarattığı hissiyatın bir yansıması oluyor sözcüklerim.

Oğul Alexandre Dumas'nın gerçek bir olaydan yola çıkarak yazdığı, 19. yüzyılda yayınlanan ve döneme damgasını vuran Kamelyalı Kadın adlı romanından Francesco Maria Piave'nin uyarladığı metni besteleyen G. Verdi'nin ilk kez 1853'de Venedik'te sahnelenen operasını, yaklaşık yüz altmış sene sonranın olanaklarıyla kendi şehrimin güzel sahnesinde Mussano'yla birlikte izleyebilmek ve onun ilk canlı operasının dünya çapında üne sahip iki önemli sanatçının konukluğuna denk gelmesi, ayrı bir güzellikti.

İtalyanca cümlelerin, hikâyeyi anlamakta sorun yaşayacak izleyici için sahnenin üst kısmına lazer yardımıyla aktarılması, her perdeden önce çok güzel bir ses tarafından öykünün anlatılması, özellikle operayla yeni tanışan ve hikâyeyi bilmeyen izleyiciler açısından önemli bir avantajdı. Geçen sezondan beri tekrar edilen bu eserin yine kalabalık bir izleyiciye sergileniyor olması da, yaşadığım şehirle gurur duymamı sağlayan kocaman bir sevinçti.

Kamelyalı Kadın; hayatında bir kez bile opera izlememiş insanları, en azından sanatla tanıştırmayı başarabilecek renklilikte ve görsel zenginlikte koyuluyor sahneye... Klasik müziğe, özellikle aryalara tahammülsüz ve konuda inadım inat diyen izleyicinin dahi kulaklarını tıkayıp, sadece sahnede olan biteni seyretmekten zevk alabileceği renkli, hareketli ve baleyle desteklenmiş bir kurgusu var Samsun Devlet Opera ve Balesi'nin La Traviata'sının. Özellikle takipte olmak gerek!

11 yorum:

  1. belli oluyor ki, laparagas giderek çizgisini sanata, kültüre, güncele kaydırdı... bu kendi adıma bana artı değerler katıyor, her defasında; ama ben gene de romanımsıların devamını bekliyorum... onlardan aldığım lezzeti son zamanlarda okuduğum hiçbir aşk romanında bulamadığımı biliyorum vebundan sonrasında da bulamayacağımı...

    bir de şu meşhur fırında makarnayı merak ediyorum ama sanırım ona atfedilen hikayeler ve duygular akıp giden zamanın bir an'ında kurudu kaldı :)

    YanıtlaSil
  2. herhangi bir anımda cimrilik yapabilirim ama öğrenciyken bile opera,bale ve tiyatro konusunda cimrilik yapmadım şükür :)
    sadece akm ne zaman açılacak onu beklemekteyim dişerimi sıkarak, zira süreyya bile akm'de izlediğim temsillerin ruhunu vermeye yetmiyor.
    samsun'da böyle her yönüyle güçlü bir oyun seyretmek de büyük şans, ama takip edip kaçırmamak da en az şans faktörü kadar önemli.
    yazınızdan çok keyif aldım, nicelerini beklerim.

    YanıtlaSil
  3. Evren; yani ben de istiyorum açıkcası devam etmek... ama yazma konusunda gazım kaçtı sanki... meşguliyeti yokken aklımın daha kolaydı sanki... şimdi klavyeyi elime aldığımda kesintiye uğruyor sanki... hayırlısı olsun:))

    Nalan; önce teşekkür ederim yazıya gösterdiğin ilgi için ve sevindim elbet de keyif verebildiğim için...

    Ülkenin altı şanslı şehrinden biriyiz... Ve çok hoş bir binamız var. Hepsinden önemlisi çok genç ve çok yetenekli sanatçılarımız var. O kadar samimi bir heyacanla yapıyorki herkes işini, sanki bir eve konuk oluyormuşuz gibi hissediyoruz kendimizi... Çok üretken bir çaba,heves, heyecan , şahane de bir orkestra şefimiz var. Bunun karşılığını veren de bir izleyici. Allah nazarlardan saklasın:)))

    YanıtlaSil
  4. İlk baskısı 1848 yılında yapılan Kamelyalı Kadın; tüm zamanların en tanınan aşk romanlarındandır.

    Kitaptan gözüme takılan, sevdiğim alıntılar:

    ‘’İnsan bilmediği bir acıyı teselli edemez.’’

    ‘’Zaman ilerledikçe anılar değilse de, ilk izlenimler siliniyordu yüreğimden.’’

    Devamını bloğumda bulabilirsiniz: http://www.ebrubektasoglu.com/yazi/alexandre-dumas-fils-kamelyali-kadin-kitap-yorumu/

    YanıtlaSil
  5. tıkla gelsin tıkladım buradayım ::)

    YanıtlaSil
  6. Aman Tanrım üstad ne yaptınız?! Vallahi sahne gözümün önünde canlandı, fotoğrafı görmeden önce. Mükemmel bir sahne dekormuş, bravo gerçekten. Benim de gittiğim gösterilerde ilk izlenimlerim daima sahne dekorundan ve sonrasında da kostümlerden başlar. Açıkçası ordaymışım gibi okudum (ah tahmin edersiniz ki yine sesli okudum) 😊 Mükemmel ötesiydi. Teşekkürler...
    (yorum kısmında yazarken mouse ile sağ klik yaptığınızda açılan pencerenin en üstünde emoji yazması gerekiyor, ordan hemen seçim yapıyorsunuz ifadelerden. Umarım sistem farklılığı yoktur da kolay emojiye kavuşursunuz)

    YanıtlaSil
  7. Öncelikle çok teşekkür ederim:) Unutulmaz bir geceydi kesinlikle, ama o sırada geleceğim şekilleniyormuş ve bundan hiç haberim olmamış. Sonra yazının üzerinden iki yıl geçmiş ve iki satırını kullandığım bir mektup düşmüş e-postama Sevgili Momentos. Sonrasını da 10.yıla bir kaç aya kala Tefrika'da anlatacakmışım meğerse:)

    Aslında tahmin değil de yazının üslubundan yola çıkarak hayal ettim:)

    Çok teşekkür ederim bilgi için ancak benim blog tasarımım google ürünü değil ve ondan dolayı sağ tıkladığımda emoji yazmadı... Aslında dün evren de cep telefonu üzerinden yapılabildiğine dair bir bilgi verdi ancak ben kullanmayı düşünmüyorudum zaten, onun yorumuna espriydi cevabım:)

    YanıtlaSil
  8. Tam bir sanat şenliğiymiş. Samsun'da böylesine güzel bir eserin sergilenip yoğun ilgi görmesi muhteşem bir şey. O gecenin havasını iliklerime kadar hissettim:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok sağlam bir izleyicimiz var bizim, basın halkla ilişkileri de çok iyi çalışır. Gerçi uzun süredir gitmedim, şu an durum nedir ben de pek bilmiyorum:)

      Sil

İLETİŞİM İÇİN

laparagas@gmail.com

KATKIDA BULUNANLAR

Blogdaki yazıların tüm hakları La Paragas yazarlarına aittir.
Yazıların izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.

  © Blogger templates Newspaper by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP