Taksi Helâk Edilmiş Bir Kitap Olabilir

Niteliği ile ilgili sürekli fikir değiştirmeme neden, okuma arzuma zaman zaman çelmeler takan bir kitap oldu Taksi! Renkli kapak tasarımı etkiledi, elim gitti. O neşeli kapaktaki Tahrir Ayaklanmasını Öngören Roman - France 24 vurgusu; özellikle Fransa'da, başta terör saldırıları olmak üzere olay yerlerinden gerçekleştirdiği canlı yayınlarını izlediğim, farklı dillerde yayınlar yapan, nitelikli bir habercilik anlayışı olduğunu bildiğim kanalın bu ifadesi ilgimi pekiştirince, toplu siparişe eklemiştim kendisini. Kitaplar elime geçtiğinde şöyle bir göz atmış, ilginç de bulmuştum kurgusunu.

Khaled Alkhamissi, Sorbon'da siyasal bilimler alanında yüksek lisans yapmış Mısırlı bir gazeteci, yapımcı ve senaryo yazarı... Kitabın niteliğini destekler bir referans olmuştu kariyeri. Tamamı Mısır'da olmak kaydıyla bindiği taksilerin şoförleri ile yaptığı sohbetleri kullanmıştı bu kitapta...

Fikir ilginç olduğu kadar olayların kendi ülkemizle, özellikle mevcut iktidar ve onun başı ile o çevrenin elitleri, sermayedarları ve din anlayışlarıyla benzerlikleri, devlet çarklarının kullanılışı, yatırım mantıklarının beton eserler olması ve buna alkış tutan dar gelirli, sosyal ve demokratik haklardan yoksun, fikren ve madden sömürülen insanları hiç de yabancı gelmemişti bana ki çokça ve acıyla gülümsetmişti. Elbette siyassallaşmış din kardeşliği bağlamındaki benzerlikler düşündürtmüştü.

Tüm bu ilginçliklerine ve tasavvur ettirdiklerine rağmen bu kitabın bir çeşni, bir tat eksikliği oldu, bir şey eksik kaldı. France 24 hafife alınacak, tadı eksik bir kitabı övecek ve adının niteliksiz bir kitapta referans olarak kullanılmasına izin verecek bir kanal değil. Eğer o vurguyu kitabı basanlar işkembeden atmadılarsa...

O halde bende eksik kalan tadın nedeni ne olabilir diye sorgulamaya başladım, sayfalar ilerledikçe. Faturayı editoryal eksikliğe ve çeviriye kestim.. kesinlikle başka bir sebep bulamadım.

Kurgulanma biçimi, karakterleri, ülkenin karmaşası, siyasetçileri, rüşvet çarkları, malzeme açısından sıkıntı yaratacak unsurlar değildi... Üslubun tadını bir kenara bırakırsam ciddi olarak fikir sahibi de yaptı, bilgilendirme eksikliği yoktu. Çok yüksek bir edebiyat içermesi de gerekmiyordu ki üzerinde roman yazsa da kendisini roman sınıfına sokamazdım, sokmadım da zaten. Bir Svetlana Aleksiyeviç tadı da beklemiyordum yazardan ve kitaptan açıkçası.

Ama dedim ki; yayınevi bu işi daha ciddiye alsa, sıkı bir editörle çalışsa, en azından kalemi ve dili daha güzel kullanabilen birine basmadan önce okutsa, düzelttirse ve bir üslup ahengi yakalatsaydı, işte o zaman bu tat eksikliğini hissetmeyebilirdim.

Yazarı kendi dilinden anlama şansımız olmadığı için ona kusur atamıyorum; seçtiği yol ve kurduğu kitap kesinlikle ilginç ve derdini anlatıyor. Belki Fransızca çevirisi beni olumsuz etkileyen unsurları içermiyordu, baskı öncesi daha profesyoneldi.

İşte bu hissiyatlarım nedeniyle tavsiye konusunda araftayım; her ne kadar kitaptan zevk almış, yer yer gülümsemiş, vay be demiş, epey bir şeyi görmüş kadar benimsemiş ve çeşnilerindeki eksikliğine rağmen ülke ve katmanları hakkında fikir sahibi olmuş olsam da...

Ama kitapçılara gidilebilen günler geldiğinde, sayfaların arasında dolaşıp satırlara dokunarak tadına bakıldığında sıcak bir bağ kurulabilirse ve işte o zaman okumalıyım bu kitabı denirse.. alınmalı, diye de düşünüyorum.

Ya da korona günlerinin mahsur hallerine denk gelmesi, banklarla buluşamamamızın duygu eksikliği, evlere sıkışmış günlerin etkisi vardı bünyede... Bunu da bilmiyorum!