13 Ocak 2009 Salı

Bir Reklama HİÇ Dokunmadan Geçemedim

Son Turkcell reklamına bayılıyorum, bunu inkâr edemem. Hiç demelere yüklenmiş tonlar, söyleniş biçimi çok hoşuma gidiyor ve her rastladığımda şefkatli bir tebessüm suratıma konuveriyor. Bu sevgim sadece oradaki duyguya ve ilişkinin sempatik haline elbetteki...

Ama aynı zamanda, hiçbir şeysiz saatlerce konuşma arzusunun arkasındaki koca boşluğa bakıyorum ve üzülüyorum. Durumu eleştirel bir bakışla değerlendirip sorumluluğu hemen gençlere de yüklemiyorum. Enteresan olaylar gözlüyorum telefon kullanımına yönelik... Evim üniversitenin güzergâhı üzerinde olduğu için fazlasıyla tanık olduğum, minibüsle gittiğim zamanlarda gözlemlediğim olaylardan bir kolaj sunup sonra kendimce bir takım değerlendirmeler yapmak istiyorum.

En çok tanık olduğum olay şudur: Esas oğlan, esas kızı minibüse kadar getirir, elleri ellerinde dışarda bir süre konuşurlar... Konuşmalar elbette bir sevginin ifadesidir, sahneler hoştur ama eminim ki, konuştukları tüm gün boyu birlikte geçirdikleri zamanı dolduran ifadelerin tekrarından ileri olmayan şeylerdir. Kız, sanki bir daha görülemeyecek bir uzağa gönderiliyormuş gibi minibüse biner, oturur oturmaz eller camda buluşur, ayrılığın özlemiyle bir süre daha bakışırlar.

Yolcuları tamamlanan minibüs, iki sevgiliyi bir birinden ayıran zalim olarak ilerlemeye başlar. Baş döner ve son kezmişcesine geride kalan sevgiliye bakar. Eller son kez ve ayrılığın hüznü yüklenmiş bir ağırlıkla kalkar, usulca ve buruk bir bakışla sallanır. Az sonra aklını durakta bırakmış kızımızın telefonu çalar. Arayan esas oğlandır. Araya girmiş uzun günlerin, gurbette kalmış hasretlerin hiçle başlayıp hiçle biten sözcüklerine özlemler yüklenerek konuşulur. Ben yolun ortalarında bir yerde inerim. Sonrasında ne olur pek bilmem... Bunları, içinde duygu var, aşk var diye hoş görüp tebessüm ederim; gidilen mesafe toplamda 13 km, en kötü olasılık akşam görüşülecek olsa da...

Ama bir olay var ki, bu benim için iletişimin ve teknolojisinin zirvesidir. Ben yine minibüste uygun bir yere konuşlanmış, o gün neye tanıklık edeceğimin pususunda beklemekteyken, bir kız ve bir oğlan geldiler, minibüsün o anki nizamı yüzünden kız öne, oğlan en arka sıraya oturdu. Aralarındaki mesafe 3 sıra, bu da yaklaşık 3 metre diyelim. Oğlan iki kişilik parayı gönderdi, ardından cep telefonuna sarıldı. Buraya kadar herşey normal... Ama telefondan iletilen şu konuşma ne derece normal biri bana anlatsın, "Hayatım ben parayı ödedim, sen ödeme olur mu?" Telefonda yol boyu oyunlar oynayıp mesaj atanları, sanki şirket toplantısının uzağında kalmışcasına harıl harıl dedikodu yüklü laf olsun torba dolsun konuşanları saymıyorum.

Elbette, tüm bunları başta belirttiğim gibi bir sosyolojik gerçeklik olarak kabul ediyorum. Ne yazık ki gençlerin önemli bir kısmı konuşacakları konuları sınırlı olduğundan ve hiçlik duygusu yüzünden, telefon aslının ve işlevselliğinin ötesinde değerlerle kullanılıyor. Reklamı yapan doğru bir tespitle, hedef kitlesini varolan davranış biçimleriyle saptayıp doğru yerden yakalamış, onların tüketim eğilimlerini körükleyip ceplerindeki parayı şirketin kasasına aktarma konususunda gereğini yapmış; bunu da takdir ediyorum. Ama herşey kendi mantığında ne kadar hoş durursa dursun; insan, genç insanlar arasındaki tembel eksenli bir konuşma biçiminin reklam vurgusu olmasına üzülüp o reklamın başka içerikle yayınlanmasına mecbur kalınacak bir ülkeyi özlüyor. Ne yaman bir çelişkidir ki tüm bu eleştirilere rağmen şekillendirilen genç modeline de kızamıyor.

Çünkü ülkede yakın tarihli bir nokta koyma (12 eylül) döneminin ardından, farklı oyuncaklarla düşünmekten uzaklaştırılan, evcilleştirilmeye çalışılan, biçimlendirilen, düşünme ve tartışma alanları daraltılan ve bunda hiç bir sorumluluğu olmayan bir nesil bu... Ve hepimiz de biliriz ki insan algısı (merak duygusuyla, eleştirel ve sorgulayıcı bakmayı öğrenemediği sürece) sunulanlarla biçimlendirilebilir bir şeydir. Bu reklamda vücut bulan ve toplumun geniş katmanlarına yayılmış halin sorumluluğunu da o günkü koşulları yaratarak, iki farklı gruptaki insanların kendi mantıklarınca iyi niyetli mücadelelerine çanak tutarak, onları kullanıp birbirlerine kırdırarak yarattıkları kaosun sonucunda oluşturdukları rejimle, gençlerin baş kaldıran, dinamik ve sorgulayıcı akıllarını başka mecralara taşıyarak ciddi bir kültür erozyonuna uğratıp; ülkenin özgür düşünen, dinamik ve genç aklını yerli işbirlikçilerle üzerinden tanklar geçirerek yerle bir edenlerin, anne babaları da evlat acılarının korkularını yükleyerek evcilleştirmedeki ''başarılarına'' veriyorum.

Suçlular sahil kentlerinde resim yaparak emeklilik hayallerini gerçekleştirmenin keyfindeyken; gençliğinin önemli bir bölümü üç kelimelik konuşmalara sıkışmış bir hiçlikte olan ülkeye de bazen ''umutsuzca'' üzülüyorum. Ne ekilirse o biçiliyor çünkü...

Resim Marina Zobova'nın bir tablosudur.

7 yorum:

  1. Bazen teknolojinin insanın evriminden daha hızlı geliştiğini düşünmeye başladım. Hayatı kolaylaştıran teknoloji ilişkilerimizi zorlaştırıyor. Yeni bir insan modeli var artık. Ve biz eskiyle yeni arasına sıkışıp kalmış olanlar ne içinde ne de dışında kalarak yaşamaya çalışıyoruz. Senin de dediğin gibi üzülerek, görerek ve hiç olmaya direnerek.
    Kalemine sağlık dostum:))

    YanıtlaSil
  2. aynen öyle arzu insan evriminden daha hızlı ilerliyor.

    Ne kadar annelerimizden dinlesekte farkı zaman dilimini, bizler bir şeylerin ihtiyacını kapamaya çalışıyoruz teknoloji ile. Belki elektriksiz, iletişimsiz birkaç gün geçirebilirim diyorum kendi kendime ama uzun bir müddete bağlayınca bu durumu içimi garip bir şey kaplıyor.

    Hayatımın hiçbir döneminde telefonla konuşmayı sevmedim. O nedenle beni tanıyanlar hep kısa keserler konuşmaları. Ama bunu teknoloji olarak hepimiz birer bağımlıyız.

    YanıtlaSil
  3. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  4. Darbelerle başladı beyinlerimizin köreltilmesi şimdi cep telefonlarının radyasyonuyla devam ediyor.

    YanıtlaSil
  5. örgüt kurup yeraltına inelim arkadaşlar:))...

    suç teknolojininmi acaba yoksa o hızda evrimleşmeyi tercih etmeyen bireylerin ve o evrime katkı anlamında çocuklarına yön veremeyen ,onları aslında yalnızlaştıran ebeveynlerinmi:)) seninde yüreğine sağlık arzu dost:)

    efsa telefon konusunda aynı saftayız:))

    benmaya robotlaşıyorsak; acaba yazılarındaki duygularıda yüklüyomu üreticiler sana,senin değilmi o duygular yoksa:))

    cep telefonları ve artılarla diyelim la loba;bir sürü benzer oyuncak veriliyor ellere,çocukları koruyalım:))

    YanıtlaSil
  6. Suç tabi ki insanlığın. Yeraltı demişsin. Teknoloji marsı bile ele geçirdi. Yer altında kurtulur muyuz dersin?
    cep telefonu konusunda ikinizle de hem fikir olmakla birlikte, MAYAM konusunda bir sır: Her akşam formatlıyor kendini, yeni programlar yüklüyor ben şahidim:))

    YanıtlaSil
  7. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil

İLETİŞİM İÇİN

laparagas@gmail.com

KATKIDA BULUNANLAR

Blogdaki yazıların tüm hakları La Paragas yazarlarına aittir.
Yazıların izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur.

  © Blogger templates Newspaper by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP