Kahraman... Hero

Filmin saçmalıklarla dolu olduğuna vurgu yapan ve bu filmi küçülten, yok sayan eleştiriler üzerine yazılmış bir yorumdur...

Bazen; felsefesi olan, efsaneler anlatan filmlerde fantastik bir sinema dilinin kullanıldığı; bu tür filmlere konu edilen öykülerin görsel olarak tıpkı masallardaki gibi, günlük hayatın içinde rastlayamayacağımız, yaratılmış (kareografik) sahnelerle canlandırılmasının bir yöntem olarak kullanılabileceği, hatta öyle olması gerektiği akıl dışı bir şey değildir sanırım...

Nasıl ki mitlere dayalı anlatı kitaplarının, nasıl ki masal kitaplarının, nasıl ki fantastik orta dünya filmlerinin gerçekle görsel anlamda bağını kurarak saçmalık olarak nitelemiyor, anlatılmak istenen felsefeye ve onun derinliğine bakıyorsak... Bu filmi de, tarihsel bir gerçekliği belgesel ögeler kullanarak anlatıyormuş gibi eleştirel bir sorgulamayla yargılamamak gerekiyor diye düşünüyorum. Ayrıca, kendi beğeni düzeylerinin (hoşgörüsüz) dar sınırlarından bakarak kendi varoluşlarının kanıtı usluplarla filmi eleştirenlerin aksine; yönetmenin, bir efsaneyi tam da öyküye yakışır masalsı bir anlatımla, uzakdoğu tiyatro geleneklerinin (efsane kültürünün) tüm ögelerini: Hem renklerin, hem de karakterlerin insanüstüleştirilmesi (abartı) anlamında son derece iyi kullandığı, teatral bir anlatımla biçimlendirdiği destansı bir şölen olduğunu düşünenlerdenim bu filmin...

Sanatın bütün dallarında olduğu gibi; bazen eserlerin yaratıcıları, bizim gerçeklik algılarımızın dışında dünyalar, olaylar, kahramanlar yaratarak; hayal dünyalarımıza katkılar yaparlar. Zaten sanat da bunun için vardır. Eğer her anlatıda (müzikte, tiyatroda, resimde, sinemada, yazılı eserlerde) günlük hayatımızdaki görsel ve eylemsel gerçeklikleri arayacaksak; ve bu noktadan bakarak, başarı ölçüleri koyacaksak... O zaman, kendi kahramanlık filmlerimizi, destanlarımızı, hikayalerimizi, türkülerimizi de yok mu sayacağız.

İşin kıssadan hissesi şudur: Bir yönetmen, bir Çin efsanesinden görsel anlamda çok başarılı, ''fantastik dram'' bir görsel şölen yaratmıştır. Ve aşkın farklı bir dille, muhteşem bir renklendirmeyle olağanüstü anlatımı da bonusudur bu filmin. Haftasonu sinema keyfi için iyi bir seçim olabilir, hatta bence çok iyi olur. Aklınızın not defterinde bulunsun

Alt Yazı...Yolculuk

İnsan bir bedenle sevişebilir ama ancak “yüz” le ilişki kurabilir. Okşamak bile okşadığımız şeyi “yüz” kılma çabasıdır.

E. Levinas

Foto:bizim bahçenin ''tesadüfleri''

Şehrim...

Kadıköy vapur iskelesi gişe önünde 30 lu yaşlarda bir bayan ve bir erkeğin konuğu olduğum kısa diyalogları:

- İnsanımızın sosyokültürel düzeyi oldukça düşük.

-- Evet, daha çok kitapevi daha çok tiyatro daha çok program şart…

- Toplum olarak bunlara eğilimimiz az, katılım az, potansiyel az...

-- Daha çok kitap, daha çok afiş, daha çok dergi, daha çok program gerek.

- Evet aslında!


Kapılar açılıyor, her zamanki gibi bir hücum hali vapura...

Yaklaşık 20 25 dakikalık bir deniz yolcuğu ve otobüs aradığım yollar; bulup otobüsünü dayanılmaz bir trafik haliyle 2 saat süren otobüs yolculuğum.



Karşıdayım.

Burası Esenler.

Kuzenlerimden birinin kaldığı ve zor bir hal bulabildiğim evi.

Benim maksadım sürpriz yapmak.



Evi buluyorum…

O çok bir birine benzeyen sokaklardan birinin içinde, kendisine inat en az 5 ya da 6 kat yükselen binalar altında, biraz mahcup iki katlı bir bina.

Kuzenim evde yok.

Dışarıda hanımlar oturuyorlar ve etraflarında çocukları var.

Sokak varoş.

Kuzeni arıyorum 1 saate geleceğini söylüyor.

Oturan kadınlardan biri: -İstersen diyor bizde oturabilirsin.



Siz?



Bina iki katlı değil.

Bizim bodrum dediğimiz ve dışarıya yalnızca kapısı bakan ve yerin dibine gömük penceresi bile olmayan bir ev. Orası ev değil bir virane…

Duvarlar dökük,sıvaları taşmış, çok karanlık, bir su baskını içinde hemen helak olacakmışçasına bakıyor ev…



Girmek zorundayım,

eve girmek istiyorum,

dışarıda da bekleyebilirim ama bu hali görmek istiyorum.



Kadın beni içeri davet ediyor.

Kadın hamile!

İçeride, beşikte bir bebek daha var.

Biraz bekledikten sonra dışarıda oynamakta olan 3 çocukta eve giriyor.

Soruyorum; ''Bunlar da senin mi?'' diye, ''evet'' diyor…

Yaşını soruyorum.

28 diyor.



Karanlıktayım, hol gibi bir yeri zayıf bir ampul aydınlatıyor.

Oturduğum yerde bir kanepe var, bir duvarda bir evlilik fotoğrafı, bir sehpa, ikide minder var; yerler beton, betonu kapatan bir halı.



Çocuklar acıkıyor.

Baba bekleniyor.

Babanın gelmesine saatler var.

Bir piknik tüpünde bir şeyler kaynıyor.

Hava kararıyor, ama ekmek yok.



İçimde bir yerler acıyor.

Çıkıp dışarı ekmek alıyorum.

Çocukları çok ufak, ellerine ıvır zıvır bir şeyler tutuşturuyorum kapıdan.



Kuzen görünüyor sokaktan...

Cennet ...HEAVEN

Koku ve Koş Lola Koş filmleriyle keşfettiğim Tom Tykwer, pek bilinmeyen bu filminde, doğal ışığı kendine has ve farklı bir uslupla kullanıyor. Filme fon yaptığı manzaraları, mekanları, karakterleri bir tablo ya da fotoğraf lezzetinde parlatarak perdeye yansıtırken; onları filmin oyuncusuymuşlar gibi kullanıyor. Görselliği anlamında benim için çok özel bu film: Bu lezzetli görselliğe, bir aşık olma, aşık olunana ve inanılana sonuna kadar yardım etme öyküsünü yerleştiriyor.

Uyuşturucu dünyasının karanlık ilişkileri ve sonuçlarını, yönetim erkinin yeraltıyla bağlantılarını sorgularken; iyi, kötü, arkadaş, dost olma hallerinin yaşamdaki yerlerini de, zekice, nefes nefese sürprizlerle dolu bir polisiye halinde sunuyor.

Sinemada çeşitliliği, farklı ses veren yönetmenleri sevenlerin izlenecekler listesinde mutlaka yer alması gereken bu film: Hafta sonu evde sinema keyfi için, çok ama çok hoş bir seçim olabilir... Seveceğiniz konusunda şüpheniz olmasın:)

Ünlü ve ''Farklı'' Kadının ''Seksi'' Fotoğrafları Üzerine... Salladım Gitti.

Ayşe Arman'ın Hello dergisi için çektirdiği fotoğraflar gazetede yayınlandığından beri üzerine düşünmekteyim. Zaman zaman yazılarını okumaktan zevk aldığım yazara, kendine yönelik anlatılarından da yola çıkarak baktığımda, bir sürü yargı oluştu kafamda... Aslında olayı Ayşe Arman özelinden ziyade, benzer durumdayken bu isteği hayata geçirecek her kadın ya da erkek açısından sorgulamak istiyorum.

Başa, yani Ayşe Arman özeline dönersem eğer; kendi yazısında da ifade ettiği gibi, sevgilisine yani kocasına soruyor bu isteğini... O da, ''Ben senin baban değilim ki, neden benden izin alacaksın.'' diye bir yanıt veriyor. Kendi düşünsel analizlerimi tümüyle sergilemeden önce, baktığım resimlerin bende yarattığı etkiden söz edeyim: Eğer bu resimler Ayşe Arman değil de herhangi birine ait olsaydı, eminim ki daha farklı bir gözle bakardım ve bende yarattığı etki ile ilgili olarak farklı yorumlar koyabilirdim ortaya. Resimlere o kadar düz baktığımı fark ettim ki ve hiçbirine ikince kez dönüp bakma ihtiyacı hissetmedim. Nasıl olmuş ki merakıydı beni resimlere yönelten...

Sonra bu resimleri çektirme arzusunu yadırgamadığımı hatta anladığımı fark ettim; ama bu fark edişin çok önemli nüansları da vardı; bana ve her farklı kişiye özel...

Biliyorum ki, ya da tahmin ediyorum ki kadın erkek ayırmaksızın bir çoğumuzda bu tür fotoğraflar çekme ya da çektirme arzusu var. Belki bir çoğumuz kendi mahremlerimizde bunu yapıyoruz. Ama bu olaydan yola çıktığımda, hiç de ahlaksal yargılama içermeyen bir bakışla düşüncelerimi dökmem gerekirse.. ya da şöyle söylim: Toplumun var olan, doğru yanlış ama bir gerçeklik hali olarak ortada duran değerleri, değerlendirmeleri ve bakış açılarından yola çıkarak bir analiz yapmaya kalkarsam, epey bir sonuç çıkardığımı fark ediyorum.

Olayın öznesinden bakarsam; burada, bu fotoğrafları çektirme niyetinin kökeninde, onları sadece fotoğraf olarak görüp haz almanın ötesinde.. ben, kendi kararlarını alan, bunu açığa koyan ve bu açığa koyma halinden asla çekinmeyen biriyim tavrının göze sokulması, kanıtlanması var sanki. Aynı zamanda, bu hali karşısındaki erkeğe onaylatabilen duruşunun ve gücünün testini yapıp, hazzını yaşama duygusu da var gibi. Bir bireyin, tüm bu etki alanlarını fark edip test etmesini, gücüne güç katmasını ve bunu duyumsama arzusunu anlayabiliyorum. Zaten bir insan hali olarak, benim için olumsuzluk arz eden bir yanı da yok. Ama bu marjinal duruştan, kimsenin yapamadığını ama düşündüğünü yapma halinin göze sokulması hissini almam, o resimlerdeki samimiyeti azaltıyor.

O resimleri, bu sabah gördüğüm, yatak ucundaki pencereden içeri dolan sabah tazeliği ışıklarının üzerine yansıdığı yatağa yüzüstü yatmış, üst tarafını göremediğim ama kalçasının sol yanından aşağı doğru uzanmış ve dizden yukarı kaldırılmış kot pantolonlu bacağın, ayakkabılı ve sanki az sonra gideceği işi için hazırlanmış bir kadın hâli yansıtan fotoğrafının aklıma çizdirdiklerinden bakarak, ikisini kıyasladığımda; söz konusu olan erotizmse (eşiyle yaptığı konuşmada yer alan, eşinin: ''Seks fotoğrafları değil seksi fotoğraflar olsun'' ifadesi bunu destekliyor) ya da resimlerin bu anlamda çağrıştırdıklarıysa.. ikinci fotoğrafla ilgili çok ama çok şey yazabileceğimi biliyorum, seziyorum. Hatta öyle düşünüyorum. Dolayısıyla Ayşe Arman fotoğraflarının altındaki niyet, doğal olan ve bilinmeyenin göz önüne gelme halinin lezzetini yaşatmıyor.

Sonra şuradan bakıyorum birde olaya: Bir adam karısının ya da sevgilisinin bütün geçmiş yaşanmışlıklarını ve değerlerini, marjinal başkaldırı ve kafa tutmalarını bilip görüp, kabul edip onunla mutlu olabilir ve bu çok da normaldir. Ama yine bende oluşan kanaatten yola çıkarak baktığımda: O adam ve benzerlerinin bu süreci hiç içlerinde sızı duymadan, kafalarında olumsuz ve mutsuz duygular dolaştırmadan yaşayabileceklerini sanmıyorum. Elbette tüm bunların dışında gözlerle bakabilecek insanlar vardır. Ama gerçekten seven ve o kadını karısı ya da sevgilisi yapmış bir erkeğin: O fotoğrafların bir profesyonel tarafından çekilmesini, tüm o çekim evrelerini ve o fotoğrafları bir şekilde elden geçiren tüm insanları göz önüne aldığında ve yine bundan böyle gittiği her yerde karşılaştığı her erkekte oluşacak düşüncelerin kaygısından ve rahatsızlığından uzakta bir yerde durabileceğini sanmıyorum. Çünkü erkeklerin dünyasını yine en iyi erkekler biliyor.

Bir kadının geçmişini ve düşüncelerini kabul etmekle, birlikte yaşarken ki süreçte yaşananları kabul edebilmek arasında bir fark olduğunu düşünüyorum. Bunun doğruluğunu yanlışlığını tartışmıyorum. Ama ne kadar özgürüz desek de her birimiz bir şekilde toplumsal değer yargılarının tümünden harmanlanmış insanlarız. Evlilik ya da sevgililik, sonuçta iki insanın ben halleriyle içine girdikleri ve biz oldukları bir evre. Kendince aidiyetleri olan, her türlü karşılıklı kabul edişlere rağmen evlilik, ötekini rahatsız edecek davranışlardan vazgeçişleri de içinde barındıran bir hâldir diye düşünüyorum. Burada, yani yazıya konu halde, kadın kendi kararlarını uygularken aslında bilinç altını bildiği birinin hissedeceklerine karşı da gelebilmenin; o adamın  kabul edemezlikle edebilirlik arasında kalmış haliyle oynaşmanın, ve ona kendi baskın halini göstermenin arzusunun ve sonuçlarının keyfini yaşadığı duygusunu da alıyorum. Sonuç itibariyle bu fotoğraflar, öncelikle bir bireysel tatminin, kendini gösterme gücünü tatmanın ve bunun keyfini çıkarmanın fotoğrafları bence... Ben öyle sanıyorum ya da.

Bu marjinal duruşun, kimsenin yapamadığını ama düşündüğünü yapma halinin göze sokulması, o resimlerdeki samimiyeti azaltıyor ve bende, benzer fotoğraflara bakmanın lezzetini yaratmıyor. Yoksa kadın ve fotoğraflar güzel; ama erotik bir lezzette değil. Kanımca.

Fotoğraf: Hürriyet.com.tr

Altyazı...Düş-ün-me(k)...

Hayat nedir diye sorarsan, bilmiyorum evlat; sormazsan biliyorum.

Haraptarlı Nafi

Resim:1964 doğumlu ve Moskova'lı sanatçı Anton Arkhipov'un Blues Alfresco adlı eseridir.

Hiç Unutulmayacak Güzel ve Mutlu Bir Akşamdı...

Ailenin yakışıklı sırıklarından iki numara Alp'in mezuniyet törenindeydik geçen cuma... Çok şahane bir mezuniyet töreni olduğunu belirtmeliyiz öncelikle... ve bu törenin daha özel anlamı da şuydu: Bu öğrenciler, bu taze Anadolu Lisesi'nin ilk mezunlarıydı... Okulun bahçesinde beyaz örtüler ve giydirilmiş sandalyelerin yarattığı görüntü çok güzeldi... Özellikle gün batımına denk gelen saatler olduğu için yer yer gölge ve güneşin oynaştığı alan; zarif konuklar ve günün heyecanıyla uçuşan kelebekler misali bir görüntü sergileyen öğrenciler, soğuk ve statükocu görüntüden uzaklaşmış okul binasının mimarisi çok güzel bir şıklık yaratmıştı. Bir mezuniyet töreninde değil de soylu bir şatonun bahçesinde verilen bir yaza merhaba partisindeydik adeta...

Üzerlerine kuru yemiş ve kuru pasta servis edilmiş masalardan protokole yakın ve en ön sıradakilerden birine oturduk; mezunun annesi, bu satırların yazarı muhabirimiz, ünlü ressam Naz hanım ve babaları... Bütün bu güzel ambiyansın yaratıcısı anne, kardeş ve ingilizce öğretmeni, her zamanki gibi çok şıktı, Naz hanımı söylemeye zaten gerek yok...

Tören; saygı duruşu, İstiklal Marşı ardından okul birincisi, okul müdürü, ilçe milli eğitim müdürü ve ilçe kaymakamının konuşmalarıyla başladı... Bu konuşmaların ardından ilk üç dereceyle mezun olan kız öğrenciler ve aileleri takdim edilip ödülleri verildi. Erkek öğrencilerden biri ödül alsa bu sıra dışı bir olay olurdu ki aynı gün içinde bu farklı mezuniyet töreninin yarattığı güzel atmosferle birlikte iki sıra dışı olay fazla gelebilirdi...

Masalarımıza tatlılar servis edilirken, İlim Yayma Vakfı mutfağında hazırlandığını ve hafta sonu üniversite sınavı gözetilerek okunup üflendiğini öğrendiğimiz pilav ve etler servis edilecekleri masaya doğru giderken, önümüzdeki geçişleri esnasında saçtıkları kokuyla çok güzel ve lezzetli olduklarının sinyalini verdiler. Bu esnada, yapılan anonsla birlikte okulun giriş kapısından - çalan 10 yıl marşı eşliğinde- kızlı erkekli, cüppeli ve kepli öğrenciler çok güzel bir tempoyla ve müziğin akışkanlığında bir hızla çıkarak, kapının iki yanındaki verandada sıra oldular... Görüntü gerçekten hoştu! Görüntü alabilmek için orada bulunan basın ordusunun kalabalığını yararak, kendilerine uygun açılar yaratan kameranımız ve foto muhabirimiz çok güzel görüntüler aldılar...

Kep atma için geri sayım başladığında, okulun giriş kapısının üstündeki balkona konuşlanmış öğrencilerin balonları aşağı yollamasına konfetilerde eşlik edince, havaya fırlatılan keplerle birlikte çok hoş, çok güzel, çok coşkulu bir an yaratılmış oldu...

Bayrak devir teslimi törenin ardından ki bu sahnede yer alan, üç kişilik tören kıtasındaki Alp'in duruşu, disiplini ve bıyık ucu bir mizahla beslenmiş ciddiyeti görülmeye değerdi.

Sürekli olayların akışını izlemek zorunda kalan muhabirimiz, her ne kadar masadaki yiyeceklerden yararlanamasa da, başkentin çok iyi ve ünlü bir okulunda başladığı kariyerini oğlu nedeniyle bu okulda tamamlamak isteyen, okulun en ''tehlikeli'' ve ülkenin en ödüllü ingilizce öğretmenlerinden Beran Hoca torpiliyle pilavın keyfini çıkarabildi... Hakikaten şahaneydi pilav; onca çoklukta bu kadar lezzetli bir etli pilav yapabilen ahçıyı da yeri gelmişken kutlamak gerek...

Ve töreni çok güzel sunumlarıyla başarılı bir şekilde idare eden sunucu öğretmen tarafından öğrencilerin mezuniyet belgelerinin verilmesi anının geldiği anonsu yapılınca; bizim için de, belki de gecenin en önemli sahnesini kaçırmama telaşları başladı. Fotoğrafları çeken muhabirimiz Naz Özsamsun ve kameraman buraneros, bu an için uygun açıları tespit edip sahnenin o noktasına kadar sızmak için yaptıkları planları son kez gözden geçirerek, olay mahalline hareketlendiler. İlk sınıfın belgeleri verildikten sonra bizim için heyecanlı dakikaların başladığı anons geldi; sıra Alp Özsamsun'un sınıfındaydı. Öğrenciler yarım ay şeklinde yerlerini aldıktan sonra, Alp Özsamsun'un mezuniyet belgesini vermek üzere ingilizce öğretmeni Beran Hoca davet edildi. Uygun açıdaki kameramız masadan kalkıp yürümeye başlayan öğretmeni kaydetmeye başladı... Basamakları çıkarken ki heyecanı gözlerinin pınarlarında görülmeye başlamıştı Beran Hoca'nın... Merdivenleri başı dik, kendinden emin bir şekilde çıktı. Öğrencisi Alp karşısına geldi. Uzatılan mezuniyet belgesini alan Beran Hoca belgeyi öğrencisine kısa bir tebrik konuşmasıyla verdi. Sonra, elini sıkıp iki yanağından öptü. Ve sonrasında, öğretmen sorumluluğu ile iç içe geçmiş bir duygunun hakimiyetindeki o anda; ana oğulun tebrik sahnesi ve sarılmaları muhteşemdi... Etraftaki tüm öğretmenlerin ve öğrencilerin gözlerinde yaş tanecikleri, çok ulvi bir an yaşadığımız duygusunu katmerledi... Ve bence, en şahanesi: Bu sarılmanın ardından, çok spontane ve o an gelişen, daha doğrusu bizim hesap etmediğimiz ve düşünmediğimiz bir şekilde, oğulun bu sene çok çektiği ve sohbetlerimizde ''bir ingilizce öğretmenim var ki vay bana'' dediği öğretmeninin, yani annesinin elini öpmesiydi... Gerçekten herkesin tüylerini diken diken eden; ve çok samimi alkışlar ve göz yaşlarına sahne olan şahane bir andı...

Bu an'ın ardından bütün aile tek tek çocuçuklarını tebrik ederken, babanın gözyaşılarını bastırma anı ve duygu yoğunluğu da gözden kaçmadı.

Tüm belgelerin verilmesinin ardından küp kırma yarışmasına geçildi... Sınıf başkanı sıfatıyla yarışmaya katılan Alp' i izleyen kameramanımız ve foto muhabirimiz hiç bir basın mensubunun alınmadığı bu bölgeye girmeyi başararak, en güzel görüntüleri akıp giden zaman için kayıt altına almayı başardılar... Ama baklavayı ne yazık ki, az önce yaşadığı duygusal ortamın etkisinden kurtulamayan bizim çocuk kazanamadı...

Mezuniyet pastasının dağıtılması, gençlerin önce kolbastı sonra değişik danslar yapmasıyla süregiden tören, Alp'in hayranlarının birlikte fotoğraf çektirmek için oluşturduğu kuyruğun sona ermesi ardından havai fişek gösterileriyle son buldu... İzlediğim en güzel mezuniyet töreniydi; ki geçen yıl ilk sırık Mussano'nun mezuniyet töreni şehir kulübünde olmuştu, her şey çok güzeldi ama okulun bahçesinde bir parti havasında gerçekleşen bu törenin sıcaklığı olamamıştı onda... Öğrenciler yemeğe geçip kendileri kutlarken geceyi; veliler, çoktan evin yolunu tutmuştu... Bu; şehirde ilk kez bir okulun mezuniyet töreninin görkemli otellerin balo salonlarından alınıp okulun bahçesine taşınmış haliydi ve çok başarılıydı... Bu fikri yaratıp organizasyonu yapan kişinin bizim aileden olması da gurur vericiydi... Beran Hoca geceye damgasını basmış, başta müdür baş yardımcısı hanımefendi olmak üzere herkesin ortaya koyduğu çabayla birlikte, tıkır tıkır işleyen bir organizasyonun keyfini yaşatmışlardı hepimize... La Paragas olarak kutlarız kendilerini...

Daha sonra tören alanından ayrılan aile ve Alp'in bir kaç arkadaşı, kişisel kutlamaları için Yelken Kulüp'e doğru yola koyuldular... Denizin hemen kenarında şahane bir masayı az sayıda, ama çok keyifli yiyeceklerle donatan aile, sahnede çalan iki erkek bir kadından oluşan müzisyenlerin şahane ve dozunda şarkıları eşliğinde ve benzerlerine çok az rastlanan bir keyifle rakılarını içerken çok mutluydular. Hava tatlı bir esintiyle yalayıp geçerken ortamı; ay ve gece ve denizin üzerindeki teknelerin salınımları, kıyıdan denize yansıyan ışıkların kıpırtılarıyla sarmaş dolaş yakamozların yarattığı tablo şahaneydi.

Fotoğraflar: Naz