Çok Eğlendin mi Yazarken Diye Sormak İsterdim

Kitap boyunca gerilirken, iyice meraklanıp bulmacayı çözmeye çalışırken, mizahı polisiyenin içine yerleştirmedeki keyfini tasavvur edip bu cinliğine gülümserken, hep, bu kitabı çok eğlenerek yazdığını düşündüm... Bu düşüncemde haklı olduğumu, doğru düşündüğümü onaylatmak da istedim; çocukça bir sevinci yaşamak için... Bunun yanıtını kendim de verebilirdim. Verdim de, çünkü bir duyguydu beni ele geçiren; okuduğum diğer iki kitabından edindiğim, onun ruhuna ve yaşama duruşuna dair bir izlenim, bir hissedişti bu...

Çok keyifli bir seyahatin dönüşünde Laura Erkin'in, Flanöz-Şehirde Yürüyen Kadınlar'ını* okumuştum. Oradaki bazı tanımlamalarla Olga'nın, Koşucular'daki karakterlerden biri üzerinden gezginlik hallerine yönelik cümleleri hoşuma gitmiş, kendime de pay çıkarmıştım. Kitaba ve dolayısıyla yeni tanıştığım yazara bayılmıştım; örtüşmüştüm. Ruhum çoktan kitabın içinde bir karakter halini almış, havanın sıcak ya da soğukluğunu hisseder hale gelmişti. Onun gezme konusundaki felsefesi ile Laura Erkin'in gezmek üzerine ifadelerini pek benzeştirmiş, bu örneklemelerden yola çıkarak da kendimizle övünmüştüm. Yazarın, yani Olga'nın beni saflarına çekip, neredeyse müridi aşamasına getirmesi; sonrasında Man Booker ödülü aldığı ve Nobel yolunun da açıldığı Koşucular sayesindedir. Gizemli, birbiriyle ilişkisiz karakterleri, yine birbiriyle ilişkisiz olay örgüleri olan, cin gibi, oyunbaz, pazıllar kurduran farklı  kurgusuyla alışılmadık bir okumaydı Koşucular. Ama finalde birbirinden ilişkisiz gibi duran çoklu öykülerin bir ana tezde bütünleşmesi ve zihinde bıraktığı olağanüstü  tat kalıcı oldu. Tüm bunlara, benim onu başköşeye oturtmama rağmen  pek çok okurun ben kadar sevmeyeceğini düşündüğüm de bir yazar, Olga Tokarczuk.

Koşucular'a bayılıp, yazarı ayrı sevdiklerim noktasına yerleştirdikten sonra onun bir öykü kitabının çıktığını gördüm ki bu Kalem Kültür Yayınları'nın, Avrupa Birliği Yaratıcı Avrupa Programı desteğiyle yayımladığı, farklı ülkelerden yedi kitaplık, Kısa Öykülerden Uzun Bir Köprü başlıklı serisinin içindeydi. Yedisini de aldım, onlara Bulgar Yazarlar'ın Dört Yol Ağzından Öyküler'iyle Leh Yazarlar'ın Kehribar Ülkesinden Yeni Öyküler'i ve de Gürcü Yazarlar'ın Sessiz Harfler Antolojisini de ekleyerek çok güzel bir "Avrupa Turu" yaptım; geçen yaz İskele Kafe'de,  yaz akşamlarının mutlandırıcı tazeliğinde kahve, tenime değen  esintiler ve denizin kokusunda...**

 Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde 

Karakter yaratmada, onları kanlı canlı varlıklar olarak hayatımıza sokma noktasında üstüne yok, diye düşünüyorum bir kez daha; adı olarak Janina'nın değil de Duszejko'nun kullanılmasını isteyen, ilginç, farklı, tatlı ve şaşırtıcı, daha ötesi gerçekmiş gibi benimsediğim karakterle karşılaşınca bu Tekinsiz romanda. Aslında kitaba giriş yaptıktan bir süre sonra, kafamda sorular, tadımda gaz kaçağı oluşmaya başlıyor. Sürekli diğer iki kitaptaki Olga ile kıyaslıyorum. Bir kıvam eksikliği sürekli dürtüklüyor beni... Hatta "İlk bu kitabını okumuş olsaydım, diğer kitaplarını alır mıydım?" diye düşünmeye başlıyorum. Bir hayal kırıklığının eşiğinde turlar atıyorum.

Peki kitap akmıyor mu? Fena halde akıyor ki hani iş-güç olmasa bir günde bitirilecek gibi. 300 sayfalık romanı üç günde bitiriyorum. Ve hatta son 100'de, hatta son 50'de ve hatta son 25'de savaş çıksa, kıyamet kopsa, gökten bomba yağsa, dokuz şiddetinde deprem olsa fark etmeyeceğim kadar içindeyim kitabın!

O ara, baştan itibaren beni izleyen, burun büktüğüm anlarda kelimelerin arasından hınzırca gülümseyen, hallerimle eğlenen Olga'yı da seziyorum. Sayfalar yok oluyor. Kendimi Duszejko'nun Samurai'sinde, kazan dairesinde, Müjde'nin dükkanında, yaşadığı yerin muhteşem doğasında, uzak olduğum astrolojinin göbeğinde görüyorum. Hatta o kadar içindeyim ki kitabın, bir blogdaki Polonya manzaralı bir yazıya ve bir kitabın fotoğrafına yönelik olarak; "Yürünerek bir ülkeye geçildiğine göre de o ülke Çekya olmalı diye düşündüm. Bunlar birer tasavvur tabii ki... tümüyle yanılabilirim. Fakat okunan kitap nedir anlayamadım ama... inşallah, dedim, Olga Tokarczuk'un Sur Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde'sidir. Bunu neden istedim, eğer coğrafya ile ilgili tahminlerim doğruysa, şu an bitirmek üzere olduğum romanı, tam da orada, o evlerin olduğu yerde ya da bir benzerinde geçiyor çünkü... üstelik romanda da Çekya'ya yürüyerek geçilebiliyor." cümlelerini yazıyorum.***
 
Kitap muhteşem, tartışmasız! Özellikle kaliteli yazılmış polisiye severler için biçilmiş kaftan. Ben sıkı bir polisiye okuru değilim, ilk anlardaki tat eksikliğimin nedeni büyük olasılıkla Olga'nın okuduğum kitapları ve onu koyduğum nokta ile ilgiliydi ki başlangıçta "hımmm... hımmm..." eden şu adamı bile sonuçta öyle bir ters köşeye yatırdı ki tadından yenmedi. Kitabı kapattığımda yüzümde şaşkın bir ifade, hınzırlığına bir tebessüm, "Yeni kitap lütfen, yeni kitap lütfen," diye sayıklayan bir benle karşılaştım: Kurduğu hikayenin ele geçirişine, zenginliğine, okuma lezzetine şaşkın, Romanın dünyasından gerçek hayata hemen dönemeyen, orada kalmış olmaya ve zekâya ve de hınzırlığa sürekli gülümseyen bir Hayran'ıyla yani!  

*Laura Erkin'in Flanöz-Şehirde Yürüyen Kadınlar'ı üzerine detaylı bir yazı için buradan lütfen. 

** Serideki Oltalarımıza Havai Fişekler Takıldı adlı kitapla ilgili cümleler şu yazının 3. 4. ve 5. paragraflarında, bakmak isterseniz buradan lütfen.

Sessiz Harfler Antolojisi ile ilgili anlatımsa şu yazının 6. ve 7. paragraflarında.  

*** Aslında yer konusunda çok yanılmamışım ki kitabın ve tasvirlerin insanı içine nasıl aldığının bir göstergesi bu, aynı hat üzerinde fakat Slovakya tarafında kalan -yakın- bir yer, merak ederseniz onun için de buradan lütfen.

Checkpoint Charlie ve Karantinalı Despina

Enn Sevdiğim Kadın'ı arıyorum. Korana Günleri onun için işi anlamında çok yoğun; iş dışı anlarında da aktif, üstelik yeni bir yüksek lisansa başlamıştı bu yıl, ve üstelik hem öğrenciyken hem de okulun öğrencileri ve uluslararası ilişkileri ve de uluslararası işbirlikleri ile uğraşmak zorunda... Ve üstelik mahalledeki çocukların kurduğu Çetenin üyesi kendisi... arada bir, tabancasını alıp savaşa katılması, onlarla oyun parkındaki kaydırağın tepesindeki kulübemsi yerde oturması ve ayrıca hem kargaların yavru, hem de sokaktaki kedilerin kedicikler ürettiği bu insansız dönemde, onları da yalnız bırakmamalı... Online başladığı Macarca kursu ve diğer pek çok şeyden bahsetmiyorum, çünkü bahsederken yorulmam mümkün! Tüm bunlara rağmen her zaman tatlı, enerjik ve karantina günlerimin ve elbette hayatımın renkli ve çok ama çok güzel geçmesinin sebebi... canımın taaaaaaaa içi!

Ona bir teslimat yapmam gerek, üç kitap ve üzerine konuştuğumuz, plaklarımın arasında bulunca da çok sevindiğim, fotoğrafını gönderince de onun çok sevdindiği bir 45'lik plak...

Geçen gün konuşurken telefonda, üstelik eriyip şımarmışken ben, bir an, doğaçlama, sonrasında da çok hoşuma giden bir cümle çıkıyor ağzımdan: "Bir Checkpoint Charlie belirleyelim, Türkan'dan bir balkabaklı pasta -bunu sadece pasta olarak belirtmiş neyli olacağını söylememiştim- alalım, sonra masalardan birine oturalım deniz kenarında, sosyal mesafeyi koruyarak yiyip içelim, ben de teslimatımı yapayım." Sonra o an, birden aklıma geldiği üzere, Sailor'dan, Onların Checkpoint Charlie adlı şarkılarından, albümlerinden, Sailor ile tanışmama sebep olan TV programından falan söz ederken ilkmiş gibi, üstüne üstlük de anlatmış mıydım daha önce, diye sorunca...

Evet anlatmışım, üstelik karşımdaki  hafıza ne zaman ve ne konu üzerine anlattığımı bile anlatınca... hafızamın çok güçlü olduğu söylenen ben sustum sanmayın, susmadım. Üstelik bir ışık yandı ve hemen araştırmaya koyuldum. Sailor'ın o albümünü bulup, fotoğrafını çekip, blogda havalı havalı paylaşacağım bir yazının, ön izlemesini bile yaptım.

Fakat ne yapsam ne etsem de, geçen gün Edvard Grieg'in Peer Gynt albümünde olduğu gibi bulamadım uzunçaları. Muhtemeldir ki bundan beş on yıl önce pikaplar yeniden revaçta olunca, benim pikap alan ama plak bulamayan arkadaşlarım tarafından yağmalandım ve  gidenler geri gelmedi doğal olarak, dolayısıyla da kendi fotoğraflarımı koyamadım. Bu  fotoğrafsa elinde plak olmayan Amazon'dan!

Dün sabah şu üst bölümdeki kadar yazıp, fotoğrafları ve şarkıları koyup, bırakmıştım yazıyı... Sonrasında iş güç, gazete, blog yazıları falan derken tembele bağlamış, bir daha da dönmemiştim yazıya... 

Akşam iş güç bitip de uzanınca kanepeye ve okumaya başlayınca Olga'nın son kitabını... telefonum çalıyor.  Enn Sevdiğim Kadın.  Aylar sonra kendi mıntıkasını terk etmiş ve bizim mıntıkada... Ömürevleri Migros'da. Olleyyyy... Süperrrr!

İniyorum bahçeye, elimde teslimatlarım, kolumun altında da Olga'nın kitabı, o gelene kadar okuyacağım; yönümü onun geliş yönü olarak tahmin ettiğim tarafa çeviriyorum ama yanılıyorum. Çünkü eve dönüşü sahilden yapmayı düşünmüş. Bu kadın çoooooooooookkkkkkkkkk güzel yaaaaaaaaaaa... çooooookkkkkkkk tatlı üstelik.

Sosyal mesafeli oturuyoruz, telefon sohbetlerimiz canlıya dönüyor ama içimde kaç aydır hiç görmemişiz birbirimizi gibi bir his yok. Arka bahçeye geçiyoruz, apartman sakinleri, ben hariç, arkada çay kahve, her akşam sohbet halindeler; allahtan sesler bu tarafa gelmiyor.  Küçük kiraz ağacının boyundan büyük meyvalarından iki taneyi koparıyor ve birini bana uzatıyor. Hımmmmmm çok lezzetli... sonra, tekrar ön tarafa, benim mıntıkama geçiyoruz. O ara erkek kardeşim işten dönüyor, biraz laflıyoruz ki kızkardeşim de camdan katılıyor. Teslimatları da yapıyorum bu arada...

                                                                                ***


Evet, Bir Zamanlar Sailor Vardı

İlginç olan, benim yıllar yıllar önce BBC'nin Supersonic adlı müzik programında Girls Girls Girls adlı şarkılarıyla izleyip bayıldığım, sonra da ilk gördüğüm yerde uzunçalarını aldığım Sailor'ın Checkpoint Charlie'sininse aslında, tarihin ne kadar önemli bir noktası olduğunu anlamam yıllar yıllar yıllar sonra, Steven Spielberg'ün Tom Hanks'li ama Mark Rylance'ın muhteşem oynadığı, şahane filmi Casuslar Köprüsü'nü izleyince olmuştu.*

Supersonic adlı programın sunucusu, aynı zamanda -belki de- yönetmeni, reji odasında ana kumandanın başından sunardı programı. Televizyon Yönetmeni ve Program Yapımcısı olma aşkı ile yanıp tuttuşan tıfıl benim idolümdü... Sunuş biçimine hastaydım; koltuğuyla kameraya döner, şarkıyı anons eder ve sonrasında kolunu dirsekten bükerek yukarı doğru kaldırır, sonra ileri doğru uzatarak, işaret parmağı ile havalı bir şekilde monitörlerden bir numaralı kameranınkini işaret eder, kamera monitöre zoom yaparken bir anda sahnede olurduk. Sonra da yakın plan görüntüleri seçer, kameradan kameraya geçer, son derece dinamik bir reji ile keyfime keyif katardı. O kaydı çok aradım ama ne yazık ki koca Youtube'da  bir tane, amatör kayıt bulabildim.

Varsayın ki öyle bir sunum ve varsayın ki görüntü canlı...




Serbest Çağrışım

Sailor, 70'lerin ikinci yarısı, gizemler, ergen yıllar, devrimci  haller, filmler falan derken ve karantina günlerindeyken şu aralar; birden dilime pelesenk oluyor bir şarkının sözleri; Karantinalı Despina.  Koşuyorum içeri, o albümde olmayacağını biliyorum ama o albümün de önemi var. İşte, orada....  Sol'un en organize ve en örgütlü ve giderek yükseldiği yıllar...  İdollerimiz var, sendikalar güçlü, ve %40'ları aşan sol oylar... Afiş akşamlarının yaz kokulu saatlerinde polislerden sakındığımız duvar arkalarındayız. İşçi Sendikaları, Öğretmen Sendikaları ve hatta şimdilerde kulaklara inanılmaz gelecek Polis Dernekleri ile sanki uzay çağına ermiş bir demokratik güç oluşturmuş Türkiye... Elbette karşıtlar var, elbette mücadele zorlu, ama umutlu... Sanki az sonra bir rüya, Devrim, gerçek olacak.

İşte o yıllarda Atilla İlhan şiirinden Karantinalı Despina gibi şarkılar yaparken ve henüz hidayete ermemişken Timur Selçuk; bu albümü de yapıyor. Lisenin başlarındayım ve Bizim Lise ve şehrimizdeki tüm Liselerde, Maarif Koleji'nde Devrim Şarkıları söyleniyor.

Şehrin Üniversitesi henüz yapım aşamasında, bir eğitim fakültesi var, kimlerin ele geçirmeye çalıştığı malum, defalarca karşı tepelerden kurşunlanıyor. Liselerse kale gibi. Devrimin eli kulağında sanki! Ne zaman bir yürüyüş olsa, ne zaman sendikalarla el ele yürünse; bizim cadde şenlik.. ve tıfıl bir devrimci, tüm camları açıyor, bu plağı koyup bangır bangır çalıyor. Piyano ve Timur Selçuk... Dilimizdeki marşların enfes yorumlanışı...

Timur Selçuk'un başta Ayrılanlar İçin olmak üzere, diğer şarkışlarına da bayılıyorum.  Fakat kaset listelerimden birinde ve doğal olarak da kasetlerimden birinin içindeki Karantinalı Despina; şiirden de kaynaklı olarak dilime yapışıyor ve çok sevdiğim bir kız arkadaşıma öyle seslenmeye başlıyorum.

Ve, şimdi ben iyi müzikler çalan, çok özel bloglardan Radyo Z'ye** öykünüyor ve anonsumu yapıyorum.

Karantina günlerinde, yeniden... taaaa geçmişten, muhteşem bir şiirden muhteşem bir yoruma evrilmiş haliyle, Karantinalı Despina.



*Checkpoint Charlie aslında nedir için Vikipedi lütfen.

**Radyo Z
 

Tatlı Ekşi Soslu Sahanda Yumurta

Geçen hafta bir gün bu kez peynirsiz, domatessiz, kısacası hiçbir şeysiz klasik bir sahanda yumurta yemek istiyorum; bir yazım var gözden geçirdiğim, dolayısıyla kahvaltı için üşengeç bir sabahtayım, oyalanmak istemiyorum. Bu amaçla ocağın orta gözlerinden birini en kısıkta yakıyor, döküm tavam biraz ısınınca her zamanki gibi içine  kekik, biraz da kırmızı pul biber serpiyor, tatları patlasın diye, bir süreliğine öylece bırakıyorum. Klasik bir sahanda yumurta, yani!.. Fakat içimden bir çakma şef çıkıyor yine, onda bir fikrin ışığı yanıyor, beni ayartıyor ve tavanın içine üç dilim de jalapeno turşusu atıyorum; biraz çevirdikten sonra, ince bir kat, tavanın tamamını kaplayacak şekilde zeytinyağı döküyorum, bir süre sonra da yumurtayı kırıyorum; önce beyazını, kısa süre sonra da sarısını rafadan kalması için tavaya bırakırken aklım beni çeliyor ve yine de kaşar peyniri parçaları ekliyorum. Sarısı istediğim kıvama gelince de üzerine birazcık taze karabiber çekiyorum. Sonuç memnuniyet verici. Bir yandan ekrandaki yazımı düzeltirken bir yandan da beğendiğim bu tadı geliştirebileceğimi de düşünüyorum ki bu yeni ilave fikrimin müsebbibi Enn Sevdiğim Kadındır. Çünkü bir kavanoz, ilk kez tanıştığım bir reçel yapıp getirmişti bir gün bana ve onun önerisi ile de denemiştim sahanda yumurtada...

Şu hayatta en sevdiğim keyiflerden biri, bitmiş yazımı önizlemeye alıp yayındaki haliyle gözden geçirip düzeltirken, kahvaltımın ve kahvemin tadını çıkarmak... Gün Cuma ve yazı yayım saatine programlanacak az sonra. Önce kahvaltı hazırlanmalı! Bir öncekine küçük bir dokunuşla, daha havalı bir yazı başlığı ortaya çıkaracak, New Age bir sahanda yumurta olmalı bu...

Yöntem aynı, önce tava orta gözlerden birinde ısınmaya bırakılıyor, az ısınınca kekik, pul biber serpiliyor ki pul biber bu kez daha az... Sonra incecik ama tavanın tamamını kaplayacak kadar zeytinyağı ve bu kez ikisi daha küçük olmak üzere dört dilim jalapeno... O arada bir başka tavayı yine orta gözlerden birinde, küçük ateşle ortanın arasında bir yere ayarlı olarak ısınmaya bırakıyorum. O ısınırken döküm tavamdaki Jalapeno'ları kekik ve pul biberle birlikte biraz çeviriyor, sonra kavanozu dolaptan alıyor, içindeki muhteşem kırmızı acı biber reçelinden, çatal ucu ile üç ufacık miktarı tavanın değişik noktalarına bırakıyor, sonra da şöyle bir harmanlıyor tavayı, jalapenoları birbirinden ayırıyor ve pişmeye bırakıyorum. Sürekli kısık ateşte ocak bu arada ve içindeki hiçbir şeyin kızarmasına izin vermiyorum!..

O ara Türkan'dan alınmış, ekşi mayalı tam buğday ekmeklerini dilimliyor, ısınmış diğer tavama yerleştiriyorum. Biraz... ama biraz kızarmalılar....

Döküm tavada herşey yolunda, paydaşlar kıvamda... Yumurtayı kırıyorum, önce beyazı dağıtarak döküyor, sonra da sarısını rafadan kalacak şekilde orta yere bırakıyorum. Onlar coşkuyla, laflayarak, güle oynaya kıvam alırken ben de salatalık dilimleri, biber ve kekik ile tatlandırılmış zeytinlerden bir garnitür hazırlıyor, kahvemi demlenmeye bırakıyor, garnitürümün üzerinde biraz zeytinyağı gezdiriyor ve ekranımın karşısına taşınmak üzere kahvaltımı hazırlıyorum.

Gözüm bloglarda ve gazetelerdeki yazılarda, bir yandan da yayıma hazırlanan yazımdaki hataları buldukça düzeltiyor; okurken doğru gördüğüm pek çok kelimenin okuduğum gibi olmadığını ama harf eksikliğine rağmen her seferinde doğruymuş gibi okumuş olmama gülüyor, sabahın keyfini, güne eşlik eden müziğin tadını, dibine kadar çıkarıyorum. Kargalar yavru uçuruyorlar, kombinin borusunun üzerinde bugün daha genç bir kuş var ve cıvıltısı muhteşem....  Olga'nın su gibi akan, çok eğlenerek yazdığını düşündüğüm ama önceki iki kitabı ile kıyaslamayacağım romanını alıp kısa süreliğine, mesaim başlayana kadar, kanepeye çekiliyorum.

Bir Yeni Normal de Benden

Benim başım kel mi? dedim. Geri kalma, trende takıl, dedim ve Pazartesi'den itibaren düştüm yollara. Önce bir derlenip toparlanmak, Eski Normal'in tozunu toprağını atmak, yenisine taze bir başlangıç yapmak üzere erkenden, maskemi takarak, normal bir gün edasıyla berberimin yolunu tuttum.

Cumartesi bir ön denetim yapmış, dükkanın derli toplu ve yenilenmiş, temiz halini görmüştüm.

Personelden bir kişi gelmişti, müşteri yoktu ki bu da bir avantaj oldu benim için. Oturdum, tek kullanımlık örtü üzerime yerleşti, berberim maskesini taktı, eldivenleri eline geçirdi. Her şey kitabına uygun, gibi görünse de bazı insanımıza -ısrarla- eğitim şart, uyarmaya mecbur kıldı. Olmadı ki, dedim, maskeyi aldın ve iç tarafını üfledin, elinle de dokundun. Kıl vardı içinde, dedi. İyi ya, dedim.

Bu arada maskeleri hastaneden getirdiklerini, söylüyor ve belli ki eğitim de vermişler ama... insanımızın bir kısmı seviyor kahramanlığı!

Tıraş başladı, eli çabuk bir çocuk ve mesleki anlamda da bir şikayetim yok, nasıl keseceğini de biliyor zaten. Fakat favoriler kısmına gelince önce sağ kulaktaki bağı çıkardı, dedim bu da olmadı, virüs varsa ortamda gittim ben.

İşim bitince ellerine sağlık, dedim, teşekkür ettim, zam var mı diye sordum ki varmış ve eski ücretin %50 üstünü ödedim.

Çıkınca dışarı ilk çöp kutusunda durdum, maskemi çıkarıp çöpe attım ve yenisini taktım! Şimdi bir hasret giderme, bir Yeni Normal eylemi yapma anı daha.

Dış kapıdaki dezenfektandan avucuma alıp, ellerimi güzelce dezenfekte ettim. Salih Usta'dayım, dükkan tertemiz, tüm personel eldivenli ve maskeli; tezgah önünü genişletmiş ve geneldeki masa sayısını azaltmışlar... güven veriyor mekan. İki tatlı genç kadın, tezgahın arkasında.

"İki dilim su böreği lütfen."

"İki mantarlı tavuklu, milföy lütfen."

"İki de şu pastadan lütfen."

Bu arada fark ediyorum ki kasanın yerini de değiştirmişler ve yığılma olmayacak bir noktaya taşımışlar. Bravo! Maskesiz girilmemesi gerektiği konusundaki uyarı da dışarıda görünür bir yerdeydi ve kasada da dezenfektan var. Sahilden yürüyorum eve.
 
Poşetleri birinci karantina bölgesine, balkona bırakıyorum. Duş işini de halledince, naylon poşete hiç dokunmadan, kağıt torbalara ayrı ayrı koyulmuş börekleri içinden alıyorum. Kahve yanına birer tanesini ekleyip, Mussano'nunkileri bırakıyorum ve lezzetli böreklerle hasretin tadını çıkarıyorum.

                                                                               ***

Salı Yeni Normal'in ikinci günü. Uzun bir aradan sonra dışarıda yemek yiyeceğim, sonra da çok M'li Migros'a yürüyeceğim. Narince odaklı!

Hasan Abi'deyim. Kimse yok, koca dükkanda tekim, bu güzel. Fakat tatlı genç kadın da yok. Önce içeride bir masaya oturuyor, genç adama şiparişi veriyorum.

"Bir buçuk porsiyon mantı ve şekersiz kola lütfen."

"Ve her şey olsun üzerinde..."

İçerisi yürümenin de etkisi ile sıcak geliyor, dış masalardan en köşedekine geçiyorum. O ara genç kadın geliyor. Güleryüzlü.

"Hoş geldiniz, özledik sizi."

Eldiven ve maske takmamı ister misiniz? diye de soruyor. Sorun olmadığını, söylüyorum. Fakat bunun insanlarda tedirginlik yaratabileceği noktasında uyarmak ihtiyacı da duyuyor ama şimdilik bunu söylemekten vazgeçiyorum.

Muhteşem mantım yanında dilimlenmiş enfes pidelerle geliyor. Öyle özlemişim ki, o nedenle birbuçuk istedim. Ödememi yapıyor, ellerime dezenfektan sıkıyor ve çıkıyorum. Bulvarı tadını çıkara çıkara yürüyor ve çok M'li Migros'a geliyorum, bu çok beğendiğim ve ülkedeki en rahat ve hoş Migros'lardan biri. Doğrudan şarap reyonuna... Bingo, Doluca Kav serisinden Narince var, alıyorum, ama nasıl şaşırıyor ve nasıl da ve çok, ama çok seviniyorum! Az sonra...

                                                                                 ***

Perşembe günü, sabah temizliği, sakal traşı, kahvaltı ve iş başı. Öğleden sonra için Yeni Normal planlarım var. Ama  daha önemlisi eski mi eski normaldeki gelen son kitap siparişimin tarihi 02-03-2020. Bugünse Yeni Normal'in ilk siparişi gelecek. Az önce yeni uygulama olarak telefona tek kullanımlık bir kod geldi ve kargoyu getirecek görevliye söyleyeceğim. Temassız bir alışveriş!

Teslim alıyorum koliyi ve doğrudan birinci karantina bölgesine taşıyor, orada açıyor, sonra da ellerimi yıkadıktan sonra içeri alıp kitapları, kutuyu balkonda bırakıyorum. Aylar sonra yeni bir ilk... o halde bir hatıra fotoğrafı. Korona Günlerinde bir aşk tazelenmesi...

  
Şimdi yola koyulabilirim. Üzerime cicilerime giyip, maskemi takıp, sırt çantama küçük bir fotoğraf makinesi ekleyip, sadeleştirilmiş Yeni Normal tedbirlerimle düşüyorum yola. Bu bostanın fotoğrafını çekmeliyim, demiştim, Salı günü Hasan Abi'ye giderken... Çekmeliydim ki eskiden bu coğrafyanın tamamı böyleyken, bu alan sanki Kuzguncuk Bostanı gibi tek. Köyün izlerini taşıyan son haliyle de belki mütahitlerini bekliyor ve belki de kamulaştırıldı... bunu bilmiyorum. Bir şehir hastanesi türerse de yerinde şaşırmam. 

Önünden, bir kaç kare daha çektikten sonra, tadını çıkararak yürüyor, Hasan Abi'den sonra uğramayı düşündüğüm, kahvemi içerken de Olga Tokarczuk'un son çıkan kitabı  Sür Pulluğunu Ölülerin Kemikleri Üzerinde'sini okumayı planladığım küçük kahvecinin önünden geçerken mekana bir göz atıyor, satış tezgahını da dışarı taşıyarak zaten küçük olan alanı iyice daralttığını fark ediyor, vuran güneşi de hesap edince bu plandan vazgeçiyorum. Bu arada ilk sayfalarında olmama rağmen daha önce ülkemizde  çıkan biri roman diğeri öykü olmak üzere iki kitabını da okuduğum Olga'nın Koşucular'dan beri fanı olduğumun altını bir kez daha çizmeliyim ki yine beni yanıltmıyor, diye düşünüyorum.

Şimdi, Hasan Abi'deyim ve bu kez mantı yemeyeceğim. Önce elimi yüzümü yıkıyorum, bugün tam anlamıyla yaz, hafif de olsa terliyorum. Dış masalardan birine, ama öncekine değil, oturuyorum. Diğer masama yakın, Şark Köşesi şeklinde düzenlenmiş bölümde altın günü yapan bir kadın grubu var. Tatlı ve bıcır bıcır, hoş dövmeli genç kadın geliyor. Yemek olarak ne var, diye soruyorum. İzmir köfte ve karnıyarık varmış, keşkek ve mantı gibi yiyeceklerin yanısıra...

"Bir karnıyarık lütfen."

"Az da pilav lütfen." 

"Bir de ayran... lütfen."

Hımmmm... pilav şehriyeli!  Ayrı düşünmüştüm ama olsun. İlk lokma karnıyarıktan... Bıçakla keserken belli etmişti kendisini zaten. Muh-te-şemmmm... Lezzetli bir iç ve muhteşem bir pişirme süreci... Olağanüstü bir öğle keyfi. Usul usul, tadını çıkara çıkara, üzerine çeşitlemeler yaparak büyük bir keyifle yiyorum, Yeni Normal'in dışarıda ama aynı mekandaki bu ikinci yemeğini... Yerken çeşitlemeler de yapıyorum, çünkü, bir an üzerinde besamel sos olsa nasıl olurdu düşüncesi geçiyor aklımdan... bunun tadını hissediyor ama sonra vazgeçiyorum bu fikrimden, çünkü, bu hali çok güzel. Lokum gibi demeyeceğim, bu ifadeyi yaratsa da beynim... Çünkü bu şiir gibi akıp giden, literatürlük, gerçek, özüne sadık, tuzu baharatı yerinde bir Karnıyarık. Muhteşem bir Şehriyeli Pilav, güzel pide dilimleri ve az bulunur lezetteki, gerçek bir Köy Ayranı ile ruhu coşkulu kılan, şarkılar söyleten, günün tadını yükselten bir Öğle Yemeği.

Ödememi yaparken, kimin yaptığını soruyor ve tadının ve beğenimin altını çiziyorum; bunu aşçımıza söyleyeceğim, diyor genç kadın.  Kartımı alıyor, teşekkür ediyor, maskemi takıyor, elime dezenfektanı sıkıyor ve düşüyorum yeniden yola. Bir an bulvarın fotoğrafını çekmek geçse de içimden bundan vazgeçiyorum. Şimdi, çok M'li Migros'tayım; kahvem bitmişti, onu alıyorum, bir iki şey daha... Ve şarap reyonundayım, tüm Doluca Kav Narince'leri kaldırma fikriyle geldim çünkü...

Önce kırmızılardan neler var diye şöyle bir göz atıyorum. Bir an Narince olmadığını sanıyorum beyazların arasında ki sırtı dönükmüş, hemen kapıyorum,  fakat ne kadar aransam da başka yok! Elbette nesli tükenmemiştir, lakin buradan aldığım özel; ancak meraklısının, bilgisi olanın fark edebileceği bir kıymeti var... Az sonra, neden özel olduğunun ve peşine neden düşülmesi gerektiğinin altını çizeceğim, ama önce kahvecinin yerine tercih ettiğim mekana bir uğrayamalıyım.

Enn Sevdiğim Kadınla, genelde onun yolculuk akşamları geldiğimiz gerçek bir bulvar pastanesine gidiyorum, üstelik iki bulvarın kesiştikleri köşedeki hoş mekana, Eski Fırın'a...

"Bir şu pastadan lütfen."

"Bir de limonata lütfen." 

Pastanın adını bir türlü hatırlayamıyorum. Ama tadı unutulası değil. Yumuşacık bir dokusu var ve içinde yumuşacık çikolata katı, yine yumuşacık ve çikolata ile ton uyumlu bir krema ve yumuşatılmış, neredeyse diğer katlarla aynı kıvama gelmiş ince bir muz var. Her seferinde tercih ettiğim, bugün bile ikincisi için çok tereddüt yaşadığım, limonata ile muhteşem uyumlu güzel bir pasta.... Limontaysa buz gibi, ferah ve çok başarılı... Bulvarı, trafiğin akışını, ışıkta bekleşen arabaları seyrede seyrede, sindire sindire tadını çıkarmaya devam ediyorum pastanın, limonatanın ve Yeni Normal'in.

Sonrasında, bugün için son bir karar veriyorum; sahilden yürümeli, kısa bir süre önce Eski Normal'de ıssızlık hüküm sürerken, bakalım Yeni Normal'de neler, neler olmuş merakıyla.*

  
İskele açılmış... İskele Kafe açılma hazırlıkları içinde, Kahve Dünyası, Starbucks ve diğer mekanlar eski kalabalıkları olmasa da günün bu saati için yine de kalabalık. İnsanlarımız pikniğe uygun alanlarda masaları doldurmuş, kumsal yüklü. Deniz dalgalı olmasına rağmen hafta içi için yeterinden fazla insana sahip. Kumsaldaki futbol sahasında gençler, korona günleri bitmiş gibi, maskesiz ve temaslı bir futbol maçında... Aslında bir çok yetişkinin de onlardan pek farkı yok. Fakat İlçe Belediyemiz bu yıl cankurtaran kulelerinin sayısını artırdığı gibi her kuledeki cankurtaran sayısını da ikiye çıkarmış ve yüzme sınır mesafesini kıyıya daha da yaklaştırmış, gördüğüm kadarıyla... Upuzun, düzenli, canlı ve temiz sahilimizle ne kadar öğünsek azdır. Basketbol sahaları, kızlı erkekli... Ve belli ki bir kaç gün sonra, kanımca, bu gidişle Yeni Normal de eskiyecek.

Gelirsek Yeniden Narince'ye 

Gerek Migros'tan gerekse mahallemizin marketinden aldıklarım Doluca Kav Narince 2018'di, bir şikayetim yoktu ki övgüyle söz etmiştim kendisinden; üzüm zaten kıymetli, altını her zaman çizerim. Fakat, buralarda bulamayınca ki iyi ki de bulamamışım, çok M'li Migros'tan salı günü aldığımın 2017 olduğunu fark etmiş ve kapmıştım. Onun önemi şuradan; iyi bir rekolte ve başarılı bir üretimin eseri olması. Üstelik bunu uluslararası iki yarışmadan, Mundus Vini'den altın, Vinalies Internarionales'den gümüş olmak üzere aldığı iki madalya ile tescillemiş olması...** Eğer şarabın anlamına ermediğim yıllarımda olsaydım, kesinlikle 2018 ile 2017 arasındaki nüansı fark etmezdim. Zaten şarabı hissederek, usulca içmeyi bilmediğimden, bir anlamı olmazdı, ne olduğunun. Tıpkı klasik müzik gibi, bir gün bunu anlayınca ve öğrenince, şarap da beni yükseltmişti. Her ne kadar hâlâ kendi beğenim önde olsa da, o beğeniye zamanla ve bilgiyle katılanlar, bu şarabın tadına ermeme de sebep oldu. Sözün kısası, seviyorsanız şarabı, bulursanız, kaldırın!

 **Kaynak Degustasyon.org

*Eski Normal'de iskele ve sahil coğrafyası 
 

Haftaya Dair Ortaya Karışık

 Bi Gün

Güzel uyku, güzel uyanış, iş güç falan fakat ruhsuz bir hava. Sonra dedim bir canlandırayım günü; öğleden sonra tüm ekipmanlarımı alıp düştüm yola; önce çevre mekanlara göz attım ki tek tük masalar olsa da halkımız mekanlara gelmiş, yiyip içiyorlar. Sahil çok kalabalık değildi, tedbir almış insanlarımız ile almamışların sayısı da dengeliydi.

Önce Migros'a gittim, alışverişimi yaptım; sonra fırından ekmek aldım, sonra da Adem Usta'ya geçtim.

Dışarıdaki dezenfektanda ellerimi hallettim, sonra içeri... sakindi! İki sandviç döner hazırlattım; patlıcan musakkaysa yarın beklerim, diyordu, sonra onları da alıp eve geldim. Torbaları ilk karantina noktasına, balkona bıraktım, karantina odasında üstümdekileri çıkarıp, diğerlerini giydim, sonra da sandviçimi zevkle yedim. Özlemişim valla!

Yeme içme yerlerinin açılması ruhen bile normalleştirdi içimi, tabii ki tedbiri elden bırakmıyoruz! Az önce de kahvemi Ülker Asorti kurabiyelerim eşliğinde tükettim. Yazın içeride kalmak çekilmiyor velhasıl-ı kelam, bugüne kadar çok fark etmiyordu da, şairin dediği gibi, bu havalar mahvediyor!

Sanal Markete artık son, Adem Usta'ya selam; benim gittiğim saatlerde zaten boş oluyordu ki masa düzeni yapmışlar ve bazı sandalyelere boş bırakılacak diye kağıt yapıştırmışlar; eldiven tekmil ve tüm personel maskeli. Öyle işte!

 Her Gün

Yeni rutinim, kapanışın ardından son verileri aldığım 18:05 den sonra bilgisayarla vedalaşınca bir kadeh beyaz şarabı alıp, elime de kitabı tutuşturup ki bu ara okuduğum Füruzan'ın Balkan Yolcusu adlı gezi kitabı, yeni okuma noktama çekilip denize karşı usul yudumlarla şarabımı içerken, lezzetli satırların içinde yok olarak, diyar diyar Balkan coğrafyasını gezmek. Demlenmek, hayattan dem almak... Sonra Fox Crime'da takipçisi olduğum dizileri izlemek ki şu görünen miktarın bitmesi dört saati buluyor. Bu Doluca Kav serisinden kıymetli bir üzümün, Narince'nin 2018 eseri. Entelektüel bir duruşu ve harbiden asaleti olduğu gibi saygı duyulası, ceket iliklettiren bir ağırlığı da var. Emrin olur abim, diyesi geliyor insanın!

Füruzan bu yolculukta Osmanlı eserleri, müzeler gezdirmekle kalmıyor, o coğrafyada yaşayan soydaşlarla, kültür karakterleri ile sohbetler de yapıyor; elbette doğa güzelliklerinden de söz ederek. Bulgaristan'ın Jivkov dönemindeki ad değiştirme eylemlerinden, Miloseviç'in gelmiş geçmiş tüm faşistlere şükrettirecek soykırım rezaletlerine kadar pek çok şeyi insanların dilinden edebiyatçı kimliği ile aktarıyor. İnsanlarımız Tito'yu ve onun sosyalizmini seviyor mesela; Jivkov öncesi Bulgaristan'ından da memnun. Sonrasında buraya göç edenlerin bir çoğunun oradaki hayatı özler hale geldiğini ve çoğunun döndüğünü öğreniyoruz. Gençler mesela, serbest dolaşımın tadını çıkarıyorlar, gibi şaşırtıcı nüansları da olan bu geziyi yazar 1996'da yapmış. Okunası bir kitap olduğu kanaatini taşımaktayım ki şarapla uyumları da pek güzel. Ölçümüz bahsettiğim gibi, uzun saaatlere yayılmış tek bir kadeh!

 Bi Başka Gün

Rutin bir kontrol için hastaneye gitmem gerek, bu kez toplu taşım araçları kullanmak mümkün değil ve dolayısı ile keyifleri eksik bir ziyaret. Muayyenem en fazla 10 dakika, bir 10 dakika da tahlil için kan dersek geçireceğim süre 20 dakika... İlk randevu benim. Kardeş götürecek, sonra da geri getirecek beni... Öncesinde diğer araçlar şehir dışında olduğu için yoldan ofis personelini toplayacağız, onları şirkete bırakıp hastaneye döneceğiz. Mezarlığın önünden geçerken yakında gömdüğümüz öğretmenimizin mezarını ziyaret edip etmediğini soruyorum ki mezarı bizim ailenin mezarlığına yakın. Sonra öğretmenimizin kıymeti üzerine konuşmaya başlıyoruz. Ben ilkokulu bitirince kardeşim başlamıştı,  dolayısı ile ikimiz aynı öğretmenin öğrencileriyiz. Ölmeden bir süre önce ziyaret ettiğimizde, koltuklarda oturan bizi, salona girdiği anda günaydın diyerek ayağa dikmiş, sağol dedikten sonra da mini mini birler halinde oturmuş, şahane sohbet etmiştik. O gün vasiyet etmişti, cenazeme gelin, diye. Gülseren Kaya: hayatıma derin izler bırakan, nikahıma dahi gelerek beni mutlu eden, kıymetli ve enn sevdiğim kadınlardan biri!* Durmadan geçsek de mezarlığın önünden, duasız bırakmadık onu ve yol boyu da bize kattıklarını konuştuk.

Elemanları bırakınca dönüyoruz hastaneye, kardeş o süreci şirkete hijyen malzemeler almak için değerlendirmeye karar veriyor, işim bitince arayacağım.


Hastane var Hastane Var!

Merdivenleri çıkarken ufak bir tedirginliğim var, çünkü boğazıma silah dayanacağını düşünüyorum, hani derece yüksek çıkarsa diye... kendimden eminim ama olsun, tedirgin olmak adettendir!

Kapı otamatik açılıyor fakat güzel ve silahlı kızlar yok. Oysa dizim için gittiğim hastane, üstelik bugünkü kadar popüler olmamışken Covid_19 "...önce sınır kontrol görevlilerini aşmam gerektiğini görüyorum. Üç genç kadın, eldivenli, maskeli ve çok şık. Gülümsüyorum. Biri doğrudan boğazıma silahı dayıyor. Ateş normal. Virüs şüphesi yok. Geçebilirim derken, diğer genç kadın durduruyor. Güzel adamım sonuçta. O da ellerime hoş geldiniz dezenfektanı döküyor. Bu hastaneye en son iki yıl önce ilaç raporumu, piyasada bulunmamaya başlayan bir ilacımı değiştirip, yeniletmek için gelmiştim ki bu kez gözüme daha bir hoş görünüyor. O kadar sakin yani. Sanki bir hava yolu şirketindeyim ve çok şık kıyafetler var çalışanlarda, kalabalıktan dikkatimi çekmemiş daha önce demek ki." gibi hoş cümleler kurdurmuştu bana...  Tamam burası daha küçük bir hastane ve kurumsal kimliği bu şehirle sınırlı ama bu basit eylem bile müşteri açısından bir kıyas değil mi? Tabii ki dezenfektan da yok. Üstelik bir kısım personelde maske de... Bunun bir imaj zekası olduğunu düşünüyorum, o kadar güvenli ki maskeye bile gerek yok manasında...  Ödeme için, allahtan buraya bant çekmişler ve genç kadınla aramızda sosyal mesafe var, kartımı uzatıyorum, şifrem için posu uzatmaya yelteniyor genç kadın, şifremi veriyorum ve siz tuşlayın diyorum, keşke herkes sizin kadar duyarlı olsa diyor. Bu hastane ortaklarından bir ikisi arkadaşım, doktora da tavsiye üzerine gelmiştim, elbette bu rezaleti kendileri ile paylaştım, her şeyi geçtim belki size ufacık gelen bu durum bir imaj, dolayısı ile kıyas kaybı değil mi, diye de sordum. Bu arada doktor yarım saat geç geleceğini söylemiş... sorun değil, yanımda kitabım var!

Son İki Gün

Migros, peynircimden beyaz peynir sonrasında berberime uğruyorum, yenilenmiş, temizlenmiş, pazartesi sabah geleceğimi söylüyorum. Migros'ta bu kez Narince'yi bulamıyorum, mahallemizin küçük marketinden alıyorum, gün cuma ve cumartesi, ve akşam için hayallerim var. Enn sevdiğim kadın, şırıl şırıl ve coşkuyla akan serin bir dere tadındaki ses tonuyla arıyor. Ben senin neşeni, onun çıtırlığını yemem mi be! Pek hoş bir bölgede, ayın denizden çıkışını izliyor ki akabinde daha uygun bir noktada, evinin coğrafyasında tutulmasını da izleyecek. Epey konuşuyoruz, öncesinde sevdiğim bir diziyi izlemişim ki hayatımda ilk kez bir sahneyi beş kere geri sarıp izlemişim az önce... üstelik mutlulukla gülümserken, gözümün kenarından damlacıklar süzülmüş... Bu kadar mı sahici ve duygulu olur abi, demişim; kaç yaşında, üstelik de son derece metanetli bir adama bile bunu istemsizce yaptırabildiniz ya, alkış, hepinize. Aslında o sahneyi yazasım yok değil, ama çok uzatmak istemiyorum bu yazıyı. Fakat bir gün bir yazı yazarken yeri gelir ve yazarım, kim bilir?

Haftayı kapatmadan, dün akşam kanepede uzanmış maç izlerken telefonum çalıyor, hoş bir kadın, adımı güzel söyleyenlerden... kimim ben, diyor ki sesi biraz eski bir komşumuza, Nur'a benzetiyorum, o adını söylüyor. Alemlerin siberinin sayesinde tanıdığım kıymetli bir dost. Oğlu benim şehrime gelmiş ve ev sorunu var. Tamamdır diyor, oğlunun telefonunu alıyor, ve sorunu hallediyorum. Sonra posta kutumu açıyorum ki bir mail, çok kıymetli, yazı arasını uzattım diye  endişe etmiş, şahane bir dost.

Aslında bir kaç taslağım vardı, fakat diyorum ki, taze bir yazı yazmalıyım! Aslında tüm bunlardan önce, mahallemizin marketinden aldığım şarabımı dezenfekte işleminin ardından açmaya başlıyorum. Şişenin tepesindeki kağıdın ucunu kesip alıyorum, mantarın durumu iç açıcı değil, cerrah titizliği gerektiriyor ki, o da biri dokunsa da dağılsam, diye beklemekteymiş! Alt tarafı ile ilgili umudumu koruyorum ama sonuç rezalet, mantar un ufak! Bütün hayatım boyunca ilk kez karşılaştığım bir durum bu, mantarın bir kısmı da şişenin içine dağılıyor, hadi süzdük diyelim... koklama, tat kontrol ki bir umut...

Sonuç hüsran, şarap olduğu gibi eviyeden kanalizasyona... Normal koşullarda gerilmem gerek, üstelik sinirlenmem de... oysa gülümsüyorum. Hepsi posta kutumdan çıkan mail yüzünden! Arkadaşlık kıymetli bir şey...  

Çoookkkk hem de! 


*Öğretmenim Gülseren Kaya.